„Ntu” to w większości języków Bantu określenie oznaczające człowieka. „Ba” określa liczbę mnogą. W ten sposób powstało słowo Bantu, które oznacza ludzi. Nie istnieje naród Bantu, ale lud Bantu, społeczność kulturowa ze wspólną cywilizacją i podobnymi językami. W mojej rodzinnej Angoli mieszka ludów Bantu, a każdy z nich ma swój własny język.
Główna cecha języków Bantu to sposób tworzenia rodzaju żeńskiego i męskiego, liczby pojedynczej i mnogiej za pomocą przedrostków (tylko czasami za pomocą przyrostków, jak w językach europejskich).
Języki Umbundu, Mbundu Bengela, Ovimbundu, Mbari czy Quindundu są używane przez prawie 5 milionów ludzi, przy czym Ovimbundu, w Angoli, głównie w prowincji Benguela. Wiele z tych języków zapoczątkowało inne dialekty, kiedy ludy Bantu zaczęły się mieszać. Na przykład, głównymi dialektami języka Umbundu są: kimbailundu, kibié, kiuambo, kingalangui, kimbulu, kindulu, kingolo, kikalukembe, kisambu, kikekete, kaconda, kitatu, kisele, kimbui, kihanha, kinganda, chicuma, kidombe i kilumbu.
W rezultacie w Angoli mówi się w ponad 60 dialektach, oprócz 9 języków narodowych.
W czasach kolonizacji, Portugalczycy wprowadzili dekret zabraniający nauczania języków lokalnych. “Niedozwolone jest nauczanie w szkołach misyjnych języków lokalnych, używanie języków lokalnych jest dozwolone jedynie na katechezie” – mówił dokument.
Władze kolonialne chciały wykorzenić języki lokalne. I to dlatego, według specjalistów, Angolczycy zaczęli tracić swoją tożsamość i ich języki zaczęły umierać wraz ze starzeniem się ludu. Na szczęście dziś scenariusz z epoki kolonialnej przestaje obowiązywać W 2006 roku Ministerstwo Edukacji Angoli zdecydowało się wprowadzić nauczanie języków lokalnych, co zostało przyjęte z dużym entuzjazmem.
Pomimo, że wspólnym językiem Angolczyków jest język portugalski, to większość z nich lepiej posługuje się językami lokalnymi. Dla 80 procent mieszkańców język lokalny jest pierwszym językiem. Dla pozostałych 20 procent pierwszy jest język portugalski.
Pedro