Lenrie Peters – ojciec gambijskiej literatury

afryka.org Czytelnia Poznaj Afrykę! Lenrie Peters – ojciec gambijskiej literatury

W Gambii, podobnie jak w całej Afryce Zachodniej, nie istniała literatura „pisana”. Natomiast długie tradycje miał inny rodzaj twórczości literackiej, której nikt nie zapisywał na papierze. Była to tradycja mówiona, przekazywana kolejnym pokoleniom przez opowiadaczy historii. Jednak przeszłość zaczęła ustępować miejsca nowej rzeczywistości. Pierwszy rozdział w historii literatury Gambii napisał Lenrie Peters, nazywany jej ojcem.

Peters urodził się w 1932 roku w Banjulu (dawniej Bathurst). Podczas swoich studiów został przewodniczącym Stowarzyszenia Afrykańskich Studentów Cambridge. To właśnie na Trinity College of Cambridge zdobył pierwszy stopień naukowy (1956). Trzy lata później otrzymał dyplom lekarski, również Cambridge.

W latach 1955-1968 Peters pracował jako dziennikarz BBC, przygotowując programy poświęcone Afryce. Jego wykształcenie i doświadczenie zawodowe sprawiły, że bez problemu odnalazł się w niepodległej już Gambii. Pełnił szereg zaszczytnych funkcji, w tym przewodniczącego Historic Commission of Monuments of the Gambia, National Library of the Gambia i Gambia College. Był także członkiem West African Examination Council oraz zasiadał w jury Literackiej Nagrody Brytyjskiej Wspólnity Narodów.

Jednak od pracy w różnych instytucjach, znacznie ważniejsza okazała się jego spuścizna literacka. Pierwsza powieść Petersa, „The Second Round” została opublikowana w 1965 roku (w roku ogłoszenia niepodległości przez Gambię). Jej bohaterem jest młody lekarz, doktor Kawa, który osiedla się we Freetown w czasach dekolonizacji, po tym jak sam kończy studia w Anglii. W nowym miejscu nieszczęśliwie zakochuje się, aby w kacie ucieczi przed sercowymi problemami wynieść się na wieś. „The Second Round” posłużyła Petersowi do ukazania jak złożone potrafi być społeczeństwo, w którym żyjemy.

Dwa lata później do rąk czytelników trafił zbiór 55 wierszy, zatytułowany „Satellites”. Poezja Petersa okazała się być głęboką medytacją nad ludzką godnością i sproawiedliwością. W 1971 roku powstał kolejny tom z jego wierszami, „Katchikali”. Tytuł, „Katchikali”, nawiązuje do świętej sadzawki z krokodylami, znajdującej się w gambijskim Bakau. Kolejny zbiór wierszy ukazał się w 1981 roku.

Peters otwiera „poczet” gambijskich pisarzy. Był pierwszym Gambijczykiem, który zaczął publikować zaraz po ogłoszeniu niepodległości przez Gambię. Literatura tego niewielkiego kraju doczekała się jeszcze wielu ciekawych pisarzy i poetów.

(kofi)

 Dokument bez tytułu