Uważaj na słowa: Przewodnik po afrykańskim slangu AIDS

afryka.org Czytelnia Afryka Inaczej Uważaj na słowa: Przewodnik po afrykańskim slangu AIDS

HIV i AIDS dotyka coraz większą liczbę osób w Afryce, wpływa na całe społeczności, życie rodzinne, styl życia i ekonomię. Kształtuje także język, budując specyficzny slang, w którym Afrykańczycy rozmawiają o chorobie i który dobrze oddaje ich nastawienie. Slangu używają tym chętniej, że pozwala zbudować dystans do choroby, odziera ja z dramatyzmu, oswaja ją.

Poniżej przykłady, jak o HIV/AIDS mówi Afryka, od przedmieść Johannesburga do zatłoczonych ulic Lagos.

Angola (język Portugalski)
Pisar na mina – Zarazić się HIV to jak „wejść na minę”
Bichinho – „Mały robak”, czyli wirus

Namibia i część Angoli (języki Oshindonga i Oshiwambo)
Okakiya – „Kolec”
Omukithi gwo goni – „Wstydliwa choroba”

Kenia (język Kikuju)
kagunyo – „Robak” (określenie HIV)

Nigeria (różne języki: Hausa, Igbo, Yoruba)
Kabari Salama aalaiku – „Uwaga, grób”
Tewo Zamani – „Choroba pokolenia”
Oria Obiri na aja ocha – „Śmiertelna choroba”
Eedi – „Klątwa”
Arun ti ogbogun – „Nieuleczalna choroba”

RPA (IsiXhosa, IsiZulu, angielski)
Udlala ilotto – „Trafić w lotto” (zarazić się HIV)
Unyathele icable – zarazić się HIV jest jak „iść po rozbujanej linie”
Having three kids/ The „three letters” – „Mieć troje dzieci”/ „Trzy litery” – (w odniesieniu do HIV)
A slow puncture – „Przebita opona” (odnosi się do stopniowego osłabienia i utraty wagi)

Tanzania (język suahili)
amesimamia msumari – „Mieścić się na główce od szpilki” (aluzja do związanej z AIDS utratą wagi) ;
mdudu – „Robak”

Zambia (języki Nyanja, Bemba)
Ka-onde-onde – „Od tego jesteś chudszy i chudszy” (HIV)
Bamalwele ya akashishi – „Ci, którzy cierpią przez zarazki” (nosiciele HIV)
Kaleza – „Żyletka” (bo choroba powoduje utratę wagi, tak, jakby „obierała” człowieka z ciała)

Zimbabwe (języki Shona i angielski)
Ari pachirongwa – „Jest na leczeniu”
Mukondas – „Epidemia”
Akabatwa – „Został złapany” (usłyszał diagnozę)
Zvirwere zvemazuvano – „Obecne choroby”
Shuramatongo – „Zły znak dla rodziny”
Red card – „Czerwona kartka” (jak w piłce nożnej – oznacza koniec gry)
RVR – Slangowe określenie leków ARV
Boarding pass – „Paszport” (na tamtą stronę)
Departure lounge – „Hala odlotów”

Namibia i część Angoli (języki Oshindonga i Oshiwambo)
Okakiya – „Kolec”
Omukithi gwo goni – „Wstydliwa choroba”

maru, IRIN

 Dokument bez tytułu