Dlaczego europosłowie powinni głosować nad skierowaniem protokołu do umowy o rybołówstwie między Unią Europejską a Marokiem do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości?
Parlament Europejski, w dn. 29 września ma głosować nad rezolucją dotyczącą skierowania nowego Protokołu do umowy o rybołówstwie (FPA) zawartej pomiędzy UE a Marokiem do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), w celu uzyskania opinii doradczej na temat jej zgodności z Traktatami Unii Europejskiej.
UE jest zobowiązana na mocy Traktatu o Unii Europejskiej do ścisłego stosowania i poszanowania zasad prawa międzynarodowego, praw człowieka oraz Karty Narodów Zjednoczonych.
Wątpliwości na temat zgodności Umowy FPA z prawem międzynarodowym gromadziły się od czasu podpisania jej pięć lat temu, przynosząc uszczerbek dla międzynarodowej wiarygodności UE. Opinia doradcza uzyskana w ETS pozwoliłaby na ostateczne wyjaśnienie tej kwestii.
1. OD DAWNA ISTNIEJĄ WATPLIWOŚCI, ŻE POŁOWY NA WODACH SAHARY ZACHODNIEJ, NA MOCY UMOWY FPA, SĄ WBREW PRAWU MIĘDZYNARODOWEMU
• Powoływanie się na umowę z Marokiem w celu dokonywania połowów w wodach Sahary Zachodniej, będącej terytorium nieautonomicznym, jest niezgodne z prawem międzynarodowym.
o Sahara Zachodnia nie jest częścią Maroka. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości potwierdził w 1975 r., że między Marokiem a Saharą Zachodnią nie ma relacji suwerenności. Żaden kraj na świecie nie uznaje roszczeń Maroka dotyczących Sahary Zachodniej.
• W opinii prawnej Sekretariatu Generalnego ONZ w 2002 r., Radca Prawny ONZ Hans Corell stwierdził, że wykorzystywanie zasobów naturalnych Sahary Zachodniej wbrew interesom i woli ludności Sahary Zachodniej stanowiłoby naruszenie prawa międzynarodowego.
o Corell dodał później, że „jest oczywiste, że taka umowa, która nie dokonuje rozróżnienia pomiędzy wodami należącymi do Sahary Zachodniej i wodami przynależnymi Maroku łamie prawo międzynarodowe”. (New Routes, t.15 (4/2010), strona 13)
• Nigdy nie przeprowadzono konsultacji z ludnością Sahary Zachodniej odnośnie wykorzystywania ich zasobów ryb, jak również nie ma jakiegokolwiek dowodu na to, aby odnosili z tego tytułu jakiekolwiek korzyści.
o Front Polisario, przedstawiciele uznanej na arenie międzynarodowej organizacji reprezentującej ludność Sahary Zachodniej, odrzucali konsekwentnie stosowanie zapisów Umowy FPA względem wód Sahary Zachodniej. Kwestia ta została poruszona na Radzie Bezpieczeństwa ONZ.
• W związku z wątpliwościami natury prawnej, Wydział Prawny PE polecił w 2009 r., aby zawiesić umowę FPA lub zapewnić, że statki rybackie UE nie będą łowić na wodach Sahary Zachodniej.
2. KOMISJI NIE UDAŁO SIĘ DOKONAĆ KONSULTACJI Z PARLAMENTEM
• Od czasu Traktatu Lizbońskiego, PE musi być „niezwłocznie i w pełni informowany na wszystkich etapach” o procesie tworzenia traktatów i musi wyrazić swoją zgodę zanim umowa wyjdzie w życie.
• KE nie skonsultowała z PE w żaden sposób ani nie włączyła go w procesie negocjacji nad odnowieniem protokołu do umowy FPA w lutym 2011 r. Kluczowe informacje na temat implementacji umowy FPA i ewentualnych korzyści, jakie by z niej wynikły dla Saharyjczyków, nie zostały udostępnione parlamentarzystom.
• Osoby w Komisji odpowiedzialne za sprawy związane z rybołówstwem utajniły niezależny, wykonany ex-post raport ewaluacyjny w sprawie wdrożenia umowy FPA w lat. 2007-2010 i udostępniły go parlamentarzystom dopiero gdy nowy Protokół wszedł w życie 25 lutego 2011.
o Sprawozdawca do sprawy umowy FPA z Komisji Rybołówstwa, Carl Haglund, powiedział na posiedzeniu Komitetu, w dn. 30 sierpnia, że był zmuszony skontaktować się z Komisarzem ds. Rybołówstwa, Damanaki, osobiście, aby zapewnić przekazanie mu raportu. Komisja odpowiedziała podczas posiedzenia, że podzieliła się raportem, jedynie w ramach „gestu”.
3. UMOWA FPA SZKODZI GOSPODARCZO UE
• Niezależny, wykonany ex-post raport ewaluacyjny w sprawie wdrożenia umowy FPA stwierdził, że umowa FPA między UE a Marokiem jest najbardziej nieskuteczną i marnotrawczą ze wszystkich unijnych umów o rybołówstwie.
o Umowa FPA dostarcza gospodarce UE zaledwie 0,83 Euro na każde Euro z 36 milionów Euro płaconych corocznie dla Maroka na podstawie umowy FPA.
• W dn. 30 sierpnia 2011 r. Przewodnicząca Komisji Rybołówstwa PE Carmen Fraga Estévez nazwała raport „najbardziej negatywnym, jaki kiedykolwiek widziała w życiu”.
PODSUMOWANIE
Komisja utrzymywała Parlament w niewiedzy, dokonując rocznego przedłużenia umowy, o której wiadomo, że jest wątpliwa pod kątem prawnym, niebezpieczna ze względów politycznych, a dodatkowo stanowi marnotrawstwo pieniędzy podatników europejskich. Na mocy nowo nabytych uprawnień traktatowych, Parlament Europejski jest odpowiedzialny na podjęcie właściwych działań.
Przeczytaj list skierowany do europosłów.
WSRW