Mały, niepozorny, a jednak wyjątkowy: skowronek z Raso ( Alauda razae ), zwany po portugalsku „Calhandra”. Nie można go spotkać w żadnym innym miejscu na świecie, występuje tylko i wyłącznie na Raso , niewielkiej wysepce leżącej na wschód od São Nicolau.
Niezamieszkała i osłonięta od wiatru daje doskonałe warunki do budowania gniazd bezpośrednio w ziemi i wychowywania potomstwa. Calhandra, odkryty w 1897 roku przez Alexandra Boyda wzbudził spore zainteresowanie i niektóre muzea europejskie zorganizowały specjalne wyprawy w celu pozyskania egzemplarzy do swoich kolekcji. Rozpoznawalny łatwo dzięki przeraźliwemu piskowi, mimo ścisłej ochrony uważany jest za gatunek zagrożony. Jego populację ocenia się na około 50 par.
Nie tylko calhandra jest zagrożony. Według Światowego Wykazu na Cabo Verde występuje 188 gatunków ptaków, w tym 4 zagrożone globalnie. Prawie wszystkie gatunki, i tu nie ma rozbieżności danych, należą do krainy palearktycznej, jedynie trzy gatunki wywodzą się z fauny afrykańskiej.
Nigdzie indziej na świecie nie spotka się także tchota de Cana (Passer iagoensis) – wróbla z Cabo Verde, i passarinha, uroczego, kolorowego ptaszka z pomarańczowym dziobkiem z wysp Santiago, Fogo et Brava. Podobnie czaplę czerwoną ( garca vermelha ) spotykać można jedynie w Boa Entrada na Santiago.
Innym ciekawym okazem awifauny Wysp jest ”guincho”, drapieżny ptak, żywiący się rybami i gustujący szczególnie w sztokfiszu. Z oczywistych względów najwięcej na Wyspach jest gatunków ptaków morskich, z których najbardziej znanym jest albatros z Cabo Verde ( port. Pufino), żyjący w stadach od 8 do 20, głównie na niezamieszkałych wyspach. Niekiedy obecność morskich ptaków na niektórych wyspach jest tak duża, że stworzyły dość istotne pokłady guana, jak na wysepce Rombo, między Fogo i Brava.
Poczta Cabo Verde poświęciła swym ptakom wiele znaczków, ale specjalną emisją wyróżniła właśnie najbardziej zagrożonego, małego śpiewaka z Raso.
Elżbieta Sieradzińska