„NOT x Chris Saunders” to eksperymentalny projekt artystyczny, który połączył modę z fotografią i tańcem oraz kulturę południowoafrykańską z amerykańską.
Gdy nowojorska projektantka mody Jenny Lai trafiła w internecie na zdjęcia południowoafrykańskiego fotografa Chrisa Saundersa, postanowiła nawiązać z nim kontakt. Zainteresowanie Lai modą eksperymentalną oraz zamiłowanie Saundersa do fotografowania miejskich subkultur stanowiło podwaliny dla ich projektu. „NOT x Chris Saunders”, bo taką nazwę nosi ich projekt, od początku miał ignorować granice w sztuce oraz na mapie. Po kilku miesiącach rozmów na Skype, Lai przyleciała do RPA. To tam Saunders przedstawił ją pięciu innym południowoafrykańskim artystom, działających w różnych dziedzinach sztuki: Dennisa Chuene, Dr Pachanga, Floyda Avenue, MacDonalda Mfolo i Manthe Ribane. Mieli oni na nowo zinterpretować i zmienić projekty Lai, wnosząc do nich swoje techniki, doświadczenia i pomysły. Następnie ubrania wkładała Mfane. Układała choreografie, które miały pokazać charakter ubrań. Cały projekt dokumentował Saunders.
Pierwszy artysta zaproszony do projektu to Dennis Chuene, którego inspiracją jest bardzo popularna w RPA ogromna plastikowa, kraciasta torba. Choć jest ona tak często widywana na ulicach RPA, Chuene twierdzi, że to produkt powstały na styku różnych kultur. Łączy on szkocką kratę i nylonową torbę, produkowaną masowo w Chinach. Torba jest popularna w różnych kulturach: w Ghanie znana jest jako torba z Nigerii, w Stanach jako chińska torba, w Wielkiej Brytanii jako torba z Bangladeszu, a w Niemczech jako turecka walizka. Chuene przerobił tę torbę na stylowy plecak i wkomponował go w stylizacje Lai.
Dr Pachanga (Jean Rene Onyagunga) prowadzi second-handy w Johannesburgu i Kapsztadzie. Dzięki temu, on i Lai mieli dostęp do ubrań sprowadzanych z całego świata. Odkryli je na nowo, nadając im południowoafrykański charakter i tworząc wspólnie wyjątkowe stroje.
Floyd Avenue projektuje ubrania i kapelusze. Jest też członkiem The Smarteez, kolektywu modowego, który już zwrócił uwagę międzynarodowej publiczności. Avenue interesuje, w jaki sposób pokolenie po upadku apartheidu wyraża siebie poprzez modę.
Ostatni z artystów, pracujących nad projektami Lai to Macdonald Mfolo. Jest on projektantem mody i twórcą lalek. Stroje projektuje głównie dla Real Action Pantsula, południowoafrykańskiej grupy tanecznej, wykonującej energetyczny taniec pantsula,wywodzący się jeszcze z epoki apartheidu.
Mfolo twierdzi, że stara się, by ubrania reprezentowały charakter choreografii i pomagały tancerzom w opowiedzeniu historii. Mają też być zakorzenione w południowoafrykańskiej kulturze i modzie. Mfolo tworzy też lalki, których wysokość osiąga nawet do 5 metrów. Do ich wykonania wykorzystuje papier-mâché i śmieci – plastikowe butelki czy torby po cemencie. Pytany o inspiracje, Mfolo odpowiada, że najczęściej pojawiają się w jego snach. Zdarza się, że taki pomysł artysta przechowuje w pamięci nawet kilka lat, po czym go szkicuje, a następnie tworzy na jego podstawie lalkę.
Ubrania, powstałe we współpracy Lai z południowoafrykańskimi artystami oraz części ciała lalek stworzone przez Mfolo, noszone są przez Manthe Ribane, modelke i tancerkę. Największą popularność zdobyła ona dotąd, występując na koncertach Die Antwoord. Ribane układa choreografie, które mają oddawać charakter stylizacji. Jej taniec nagrywany i fotografowany jest przez Chrisa Saundersa.
Jenny Lai twierdzi, że tym, co zainteresowało ją najbardziej w RPA, jest chęć czerpania z lokalnych kultur. Zauważyła, że artyści południowoafrykańscy nie szukają inspiracji w internecie czy magazynach mody tak często, jak amerykańscy artyści. Zamiast tego, inspirują się otaczającą ich rzeczywistością. Nie używają też ogólnodostępnych materiałów.
Choć „NOT x Chris Saunders” inspirowany jest głównie modą RPA, jest to projekt międzykulturowy i międzynarodowy. Ma za zadanie pokazywać, jak duży wpływ ma na nas kultura amerykańska i celebryci. Ponadto, artyści starali się bawić definicjami lokalności i globalizacji.
Więcej o tej niecodziennej współpracy usłyszeć można od samych artystów:
Karolina Drejerska