Mia Couto i “Lunatyczna kraina”

afryka.org Kultura Książki Mia Couto i „Lunatyczna kraina”

“W tamtych stronach wojna uśmierciła drogę. Po ścieżkach włóczyły się tylko hieny, poryjkując w popiołach i pyle. Pejzaż skrzyżował się z nigdy dotąd niewidzianymi smutkami o barwach, które oblepiały usta.”

Zaczyna się jak u Becketta: pustą drogą wędrują stary mężczyzna i chłopiec, który nie pamięta, kim jest. W poszukiwaniu schronienia docierają do wraku autobusu, gdzie przy jednym z martwych ciał znajdują plik zapisanych zeszytów. Czytając co wieczór mężczyźnie jeden z nich, chłopiec odkrywa, że historia autora, Kindzu, w zagadkowy sposób splata się z jego własnym życiem.

Dalej jest jak u Márqueza: sen przenika się z jawą, a wszystkim rządzą przepowiednie i czary. Dzienniki Kindzu opisują jego zmagania z duchem ojca, zdobytą i utraconą miłość, świat, w którym po ulicach krążą duchy i nikt nie jest tym, kim się wydaje. Nie wiadomo już, która z rzeczywistości jest realna, a która wyśniona, ani gdzie łączą się, a gdzie rozwidlają ścieżki kolejnych opowieści.

Splatają się rzeczywistości, splatają i słowa: ludzie błąkisnują się i śniwłóczą, a ocean jest pełen niedowidzeń. Język lunatykuje, lewituje, majaczy. Być może tylko tak można opisać świat, który się rozpadł, i który próbuje na nowo odnaleźć swój porządek. Być może tylko tak można zapisać mit.

Mia Couto urodził się w 1955 roku w mieście Beira w Mozambiku. Z wykształcenia biolog, pracuje jako wykładowca uniwersytecki, pisarz i dziennikarz. Był dyrektorem Agencji Informacyjnej Mozambiku, redaktorem naczelnym pisma „Tempo” i dziennika „Notícias de Maputo”. Opublikował wiele powieści, a także zbiory poezji i opowiadania. Tłumaczony na wiele języków. Został m.in. uhonorowany Nagrodą Vergília Ferreiry za całokształt twórczości w roku 1999.

Po polsku ukazały się dotąd jego dwie powieści w przekładzie Ewy Milewskiej: Ostatni lot flaminga (PIW 2005), Taras z uroczynem, (Świat Książki 2009) oraz zbiór opowiadań Naszyjnik z opowiadań (przeł. zespół iberystów UW, Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW i Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, 2008).

Opublikowana w 1992 roku debiutancka Lunatyczna kraina uchodzi za jego najwybitniejszą powieść. Jury Międzynarodowych Targów Książki w Zimbabwe uznało ją za jedną z dwunastu najlepszych powieści afrykańskich XX wieku.

Mia Couto, Lunatyczna kraina
Wydawnictwo Karakter 2010, s. 304
ISBN 978-83-927366-6-0
Przekład: Michał Lipszyc

 Dokument bez tytułu