Nie wiem, czy w Afryce jakikolwiek inny kraj może konkurować z Madagaskarem. Na Czerwonej Wyspie nazwy i nazwiska bywają kilometryczne. Stolica Antananarivo nie jest może tak długa. Ale miasta takie jak Antsohimbondrona na północy, czy Tsiroanomandidy w centrum potwierdzą regułę.
Jak wygląda sprawa nazwisk w Afryce? Najkrótsze jednosylabowe brzmią w trójkącie Senegal, Mali, Mauretania. Należą do Tukuler (Fulani) i są to: Ba, Sy Ly… Moje nazwisko Diouf, jak i polski Kowalski mogą się chować za malgaskimi: Razakamananifidy, albo Rasolofondraosolo.
Madagaskar to mozaika afroazjatycka, na której każda grupa etniczna ma swoją muzykę i tradycje.Wyspa tańczy i śpiewa przy każdej okazji. Malgaska kultura ma niepowtarzalne pierwiastki. Do nich należy uroczystość pogrzebowa famadihana. Jest to zadziwiający rytuał „odgrzebania zmarłych”. Dosłownie jest to „przechodzenie z jednego na drugie życie” i odbywa się latem, w takich społecznościach jak Merina czy Betsileo. Podczas obrzędu członkowie klanu odgrzebują zmarłego przodka, aby owinąć go w nowy całun. Powtórny pogrzeb trwa zazwyczaj dwa lub trzy dni. Według tradycji, w czasie pierwszego pogrzebu człowiek przechodzi ze świata żywych do zmarłych, po drugim – trafia do krainy przodków-opiekunów.
Muzyka transowa, taneczne (Hira Gasy), wszystko świadczy o bogactwie muzycznej kultury Madagaskaru. Tradycyjnymi instrumentami są valiha, rodzaj harfy bambusowej, oraz mała gitara kabosy.
Mityczny zespół Mahaleo opiera swoją twórczość na gitarach. Najpierw był pamiętny strajk na uczelniach i szkołach w maju 1972 roku (doprowadził do upadku postkolonialnego rządu). Frankofońskie uczelnie afrykańskie pielęgnują takie formy protestu od maja 68’. Od Dakaru do Bangui. Od Abidżanu do Antananarivo. Studenci i uczniowie przejmują sprawy od słabo zorganizowanych związków zawodowych.
W tamtych czasach gitarzyści Dama (Rasolofondraosolo Zafimahaleo) i Dadah (Rakotobe Andrianabelina) byli licealistami w Antsirabe. Zaczęli grać na wiecach na prośbę kolegów i zachęcać do politycznych zmian. Tak dali się poznać. Dołączył do nich Raoul (Raosolosolofo) z gitarą i skrzypcami. Potem zjawili się Charles, Nono, Fafa (wokalista) i jako ostatni Bekoto z fletem.
Gdy minął kryzys zespół postanowił kontynuować swoją przygodę z muzyką i pracował nad własnym stylem. Poszli w kierunku „hira vokatny ny tany”, czyli muzyki tradycyjnej. Teksty naładowane emocjami opowiadały o życiu codziennym Malgaszów, o kulturze, biedzie, miłości, śmierci, sprawiedliwości…. Nowy styl został entuzjastycznie przyjęty. Tym bardziej, że zespól śpiewał w języku malgaskim, w czasach kiedy modnymi były jedynie angielski i francuski. Legenda mówi, że rezim Philiberta Tsiranany upadł dzięki ich piosenkom. Zespół uważa jednak, że pojawił się w dobrym momencie, nie rozumiejąc do końca, o co tak naprawdę wtedy chodziło.
Mimo ogromnego sukcesu siódemka przyjaciół miała głowę na karku. Dzięki pieniądzom zarobionym, myśleli o dalszych studiach. Mahaleo jest jednym z najbardziej wykształconych zespołów nie tylko kontynentu, ale i świata. Socjologami są flecista Bekoto, perkusista Charles i gitarzysta Dama. Chirurgami są gitarzysta Dadah (studia we Francji), oraz basista Nono (studia w Szwajcarii). Kolejny gitarzysta Raoul ukończył medycynę w Rumunii.
Po pojawieniu się zespołu, który mówił po malgasku o życiu na wyspie, o jego mieszkańcach, i promuje narodowe wartości, piersi były przepełnione dumą. Od lat piosenki legendarnej grupy towarzyszą wszystkim na wyspie.Ich tematy trafiały prosto do serca zwykłych ludzi: praca na roli, równość, sprawiedliwość, ale przede wszystkim miłość! Niektóre piosenki były zakazane przez socjalistyczny rząd w latach 80-tych. Ale jak mówi Bekoto „politycy byli zmuszeni nas szanować, bo ich dzieci nas kochały”.
Mahaleo byli i są nadal gotowi dawać. Każdy z nich ma fundację lub stowarzyszenie, by skutecznie walczyć na rzecz rozwoju czwartej, co do wielkości wyspy na ziemi.
Mamadou