Pomimo zróżnicowania etnicznego Gwinei Bissau, większośc ludów zamieszkującyh ten kraj łączy ich zajęcie. Są rolnikami i to właśnie uprawie ziemi poświęca się prawie każdy z nich. Dziś dalszy przegląd mieszkańców Gwinei Bissau.
Trudność z Gwineą Bissau polega przede wszystkim na tym, że każda grupa etniczna miała w przeszłości swoje terytorium. Jednak w rezultacie podboju ich ziem, najpierw przez Malinke, później przez Fulanów, idącemu w kierunku wybrzeża doszło do migracji miejscowych ludów i do jeszcze większego skomplikowania mapy etnicznej Bissau.
Mankanya
Są spowinowaceni językowo i kulturowo z ludami Manjak i Pepels. Zajmują te same regiony Gwinei Bissau. Zajmują się przede wszystkim uprawą ryżu, a w dalszej kolejności mango i nanercza zachodniego. Mankanya uchodzą za tych, którzy mogą pochwalić się najlepszą kuchnią w Gwinei Bissau. Są też uważani za jedną z bardziej gościnnych gwinejskich społeczności. Obcy – w przypadku Mankanya „obcy” oznacza każdą osobę spoza rodziny – powinien być przyjęty jak najlepiej. Tak mówi tradycja tego ludu.
Więklszość Mankanya jest chrześcijanami, wyznania katolickiego. W Gwinei mieszka ich około 40 tysięcy. Pozostałe 10 tysięcy jest rozproszone po Gambii i senegalskim Casamance.
Diola
Są najbardziej liczni w północno-zachodniej Gwinei Bissau, w rejonie pogranicza z Senegalem. Diola to w większośc rolnicy, specjalizujący się w uprawie ryżu (podobnie do swoich pobratymców z senegalskiego Casamance).
Obecność Diola w Gwinei Bissau sprawiła, że rebelianci wywodzący się tego ludu, a walczący o niezależność senegalskiego regionu Casamance, znajdowali schronienie na gwinejskim terytorium. W rezultacie Senegal był rozdrażniony całą tą sytuacją i w momencie wybuchu konfliktu w Gwinei Bissau, wprowadził do tego kraju swoich żołnierzy. Ci przy okazji pomocy prezydentowi Vieira zlikiwdowali bazy separatystów.
Obecnie w Gwinei Bissau mieszka 35 tysięcy Diola. Są katolikami i animistami. Poza tym krajem można ich spotkać przede wszystkim w Senegalu i w Gambii.
Mande, Bainuk, Cobiana, Cassanga…
Ludy określane nazwą Mande zamieszkują kilka krajów Afryki Zachodniej. Swoim domem uczyniły także Gwineę Bissau. Dziś stanowią 13 procent mieszkańców tego kraju. Do ich grona zalicza się m.in. ludy Bambara, Malinke (Mandinka), Soninke… Mande są znani z tego, że wśród nich można znaleźć ludzi zajmujących się handlem czy też rzemiosłem.
Mandinka – na obszar dzisiejszej Gwinei przybyli w XIII wieku – utworzyli na terytorium Gwinei Bissau królestwo Kaabu (1537). Jego władcy uznali się za spadkobierców imperialnej tradycji Mali i przyjęli tytuł „mansa”. Klasą rządzącą w Kaabu byli wojownicy, którzy wzbogacili się na schwytanych podczas wojen niewolnikach. Tych ostatnich sprzedawano najpierw arabskim kupcom, później także Portugalczykom. Koniec Kaabu nastąpił w 1867 roku. Przyczyniła się do niego presja ze strony Fulanów, którzy po serii najazdów zmusili władcę tego królestwa, Mansa Dianke Walli do poddania się. W XX wieku zastąpili ich Portugalczycy, z którymi Mandinka z Gwinei Portugalskiej bardzo chętnie współpracowali.
W Gwinei Bissau mieszka też lud Bainuków. Podobnie do swoich sąsiadów z innych grup etnicznych, zajmują się uprawą zbóż. Są katolikami i muzułamanami a ich liczebność szacuje się na mniej niż 3 tysiące w Gwinei Bissau. W pozostałych krajach – Senegalu i Gambii – mieszka pozostałe 7 tysięcy Bainuków. Pomimo, że świadomośc etniczna jest wciąż wśród nich żywa, coraz częściej są wchłaniani przez większe ludy, jak Diola czy Mandinka.
Blisko spokrewnionymi z sobą ludami są Cobiana i Cassanga. Cassanga są znani z wyrobu tekstyliów i zamieszkują dziś północ Gwinei Bissau oraz południe senegalskiego Casamance. Z kolei Cobiana byli kiedyś łowcami niewolników. Jeszcze wcześniej znajdowali się w granicach królestwa Cassanga. Dziś są rolnikami.
Ludność Gwinei Bissau: liczba – 1 590 000 (rok 2005), w tym Balanta 30%, Fula 20%, Manjak 14%, Mandinka 13%, Pepels 7%, inni 16%; religie – wierzenia tradycyjne 50%, islam 45%, chrześcijaństwo 5%.