Jeżeli za podstawę podziałów etnicznych na Madagaskarze przyjmiemy wersję antropologów, którzy dzielą Malgaszów na grupy, to na wschodnim wybrzeżu wyspy, największą z nich będą Betsimisaraka. Stanowią oni prawie 15 procent ludzi zamieszkujących ten „ósmy kontynent”. Ale obok nich, na wschodzie wyspy, mieszkają także inni przedstawiciele malgaskiej mozaiki kulturowej.
Betsimisaraka
Obszar należący do Betsimisaraka rozciąga się w wąskim pasie wzdłuż wybrzeża, między rzekami Bemarivo na północy a Mananjary na południu. Sama nazwa Betsimisaraka oznacza „licznych i nierozłącznych”. Ich tradycyjnym zajęciami były handel, żegluga i rybołówstwo, chociaż zajmowali się też uprawą roli.
Początki ich państwa były związane z konfederacją założoną przez Ratsimilaho, syna brytyjskiego pirata i malgaskiej księżniczki. Zjednoczył on kilka małych państewek w XVIII wieku. Po jego śmierci w 1751 roku osłabły więzi scalające konfederację. Jej terytorium obejmowało ważne miasto portowe Toamasina oraz Fenerive i Maroansetra w Baie d'Antongil.
Antalaotra
Na południe od Betsimisaraka żyją grupy etniczne, które swoje pochodzenie zawdzięczają Arabom, Afrykańczykom i Indonezyjczykom. Osiadły one tutaj w XIV wieku. Określa się je nazwą Antalaotra – ludzie morza.
Ludźmi morza są Antambahoaka, dziś 0,4 procent Malgaszów, którzy żyją w rejonie rzeki Mananjary. Za swojego przodka uznają króla Raminia. Miał on przybyć z Mekki na początku czternastego stulecia. Antambahoaka znani są również jako członkowie większej grupy nazywanej Zafi-Raminia – „potomkowie Raminia”. Uważa się, że część jej członków wyruszyła na południe, gdzie Zafi-Raminia przejęli rządy, a nawet, że dali początek państwu Merina, które podporządkowało sobie cały Madagaskar w XIX wieku. Swój prestiż zawdzięczali wiedzy z zakresu astrologii i medycyny.
Do Antalaotra zaliczani są też Antaimoro – ludzie wybrzeża – dziś 3,4 procent Malgaszów. Pojawili się oni dosyć późno na wyspie, bo pod koniec piętnastego stulecia. Przybyli z Półwyspu Arabskiego. Byli jedyną grupą etniczną – przed XIX wiekiem – na Madagaskarze, która miała swoje pismo oparte na arabskim. Ich alfabet nazywał się sorabe – od arabskiego sura (pisanie) i malgaskiego be (wielki). Oprócz spraw związanych z astrologią i medycyną, opisali historię wyspy. Podobnie jak Antambahoaka byli znani ze swojej wiedzy na temat nadnaturalnych sił i medycyny.
I inni
Na południowym końcu Canal des Pangalanes mieszkają ludzie piasków – Antaifasy (1,2 procent mieszkańców Madagaskaru). Rozpoczynają oni długą listę grup etnicznych wschodniego wybrzeża. I tak w dolinie rzeki Mananara żyją Antaisaka (5,3 procent ludności Madagaskaru), zaś na wyspie w rejonie Faradofay, Antanosy czli „ludzie z wyspy” (2,3 procent).
W głębi lądu, w miejscu gdzie wybrzeże przekształca się w skarpę, oddzielającą je od wyżyn centralnych mieszkają „ludzie znad jeziora” – Sihanaka (2,4 procent). Swoją nazwę zawdzięczają dla jeziora Alaotra. Zajmują się uprawą ryżu w ten sam sposób co Merina z środkowej części wyspy.
Na południe od ziemi Sihanaka rozciąga się obszar, który należy do ludu Bezanozano – dosłownie „wiele małych warkoczyków” z racji sposobu układania włosów – (0,8 procent) i Tanala – ludzie lasu – (3,8 procent). Ci ostatni cieszyli się niezależnością nawet w czasach dominacji Merina. Utracili ją dopiero wraz z pojawieniem się Francuzów.
(kofi)