Kreol reunioński specyficzny dla tej wyspy, różni się od języków kreolskich na Mauritiusie i na Seszelach. Mowa kreolska powstała w okresie kolonialnym – w XVII wieku – z potrzeby komunikacji między niewolnikami różnego pochodzenia, z jednej strony; ale także między niewolnikami i kolonistami…
Język rozwijał się wśród niewolników przez zniekształcenie i uproszeczenie mowy ich panów plantatorów. Wzbogacił się o słownictwo afrykańskie, malgaskie a póżniej o wyrazy angielskie, hindi i chińskie.
Prawdziwy system lingwistyczny uformował się z czasem. Do ojczystego dialektu każdy dokładał nową mowę. Gramatyka i ortografia mieszanego języka zostały ustalone dużo póżniej.
Nonszalancka melodia, urok starofrancuskich słów, onomatopeje, albo nastrojowe obrazy, to wszystko tworzy niezwykły klimat. Tak rodziła się niesamowita, żywa ekspresja specyficznej kultury, znak wyspiarskiej tożsamości.
Władza kolonialna widziała w kreolskim tylko zagrożenia. Dlatego język był zakazany w szkołach i w radiu do lat 70-tych ubiegłego wieku. Po okresie praktycznej konspiracji, został zrehabilitowany.
Od 1982 roku literatura, muzyka, prywatne radia przejęły pałeczkę i zostały głównymi rzecznikami kreolu. Natomiast francuski pozostaje nadal językiem urzędowym. Różne wspólnoty zachowały jednak język przodków w życiu rodzinnym, czy religijnym.
Reunion nie ma monopolu na kreolski. Ten język ma się również świetnie na Mauritiusie i Seszelach. I jeszcze dalej niż w Afryce, bo na Antylach i w Luizianie. Różne odmiany są w różnych zakątkach świata. Jednak na Oceanie Indyjskim rządzi kreol burboński wspólny dla trzech wysp: Reunion, Mauritius i Seszele.
Mamadou