W dniach 25-30 kwietnia w Kinie Pod Baranami odbędzie się krakowska replika 9. Festiwalu Filmów Afrykańskich AfryKamera 2014. Bohaterem tegorocznej odsłony festiwalu jest Nigeria.
Organizatorzy AfryKamery postanowili w tym roku przybliżyć polskiej publiczności fenomen prężnie rozwijającego się nigeryjskiego przemysłu filmowego. Nollywood, produkując ponad 2000 filmów rocznie, stał się prawdziwą kontynentalną potęgą, której popularność zaczęła zagrażać nawet hollywoodzkim produkcjom w Afryce. Błyskawicznie rozwijająca się nigeryjska branża filmowa diametralnie zwiększa swoje niegdyś miniaturowe budżety i wyzbywa się młodzieńczej pretensjonalności, którą zastępuje dojrzały profesjonalizm. W ramach tegorocznej AfryKamery poznamy nową falę kina nigeryjskiego, którego twórcy wkroczyli na rodzimy rynek filmowy z zupełnie inną jakością. Zobaczymy m.in. nigeryjskie objawienie Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto Połówka żółtego słońca w reżyserii Biyi Bandele z udziałem Chiwetela Ejiofora, aktora nominowanego do Oscara za rolę w ostatniej produkcji Steve’a McQeena Zniewolony: 12 Years a Slave. W programie znajdziemy też blok znakomitych dokumentów – zawierający m.in. jeden z najważniejszych filmów zeszłorocznego festiwalu HotDocs, Legowisko diabła w reżyserii Riaan’a Hendricksa – oraz sekcję skupiającą filmy poświęcone sytuacji środowisk LGBT w Afryce, a wśród nich zdobywcę nagrody dla najlepszego filmu LGBT na Festiwalu Filmowym Black Movies w San Diego, Królowe nocy w świecie gangów autorstwa Lauren Beukes z RPA. Wydarzeniem specjalnym będzie pokaz dwunastu najlepszych nigeryjskich wideoklipów.
Krakowskiej odsłonie AfryKamery towarzyszyć będzie specjalny program dla dzieci. Maluchy uczestniczące w spotkaniu Baranki w Afryce odbędą filmową podróż po Czarnym Lądzie i wezmą udział w warsztatach bębniarskich prowadzonych przez Mateusza Sarapatę.
PROGRAM:
25 kwietnia (piątek)
19.15 BÓG KOCHA UGANDĘ | GOD LOVES UGANDA
reż. Roger Ross Williams, USA/Uganda 2013, 83’ (film dokumentalny)
21.00 C JAK CHŁOPIEC | B FOR BOY
reż. Chika Anadu, Nigeria/UK 2013, 118’
26 kwietnia (sobota)
19.15 TOUGH BOND | TOUGH BOND
reż. Austin Peck, Anneliese Vanderberg, USA/Kenia 2014, 86’ (film dokumentalny)
21.00 BLOK KRÓTKICH METRAŻY: AFRYKAŃSKI ODLOT, 114’
23.00 NAIJA BEATS – wideoklipy nigeryjskie, 49’ (pokaz specjalny)
27 kwietnia (niedziela)
11.00 BARANKI DZIECIOM: BARANKI W AFRYCE (pokaz specjalny)
TYDZIEŃ PRZYGÓD W AFRYCE – zestaw bajek
reż. Piotr Paweł Lutczyn, Adam Łowicki, Polska 1984-1986, 40’
– po seansie warsztaty bębniarskie dla dzieci
19.15 BLOK KRÓTKICH METRAŻY: AFRYKAŃSKIE METROPOLIS, 93’
21.00 TO WINA HAJSU cz. I i cz. II | COZ OV MONI I & II
reż. King Luu, Ghana 2013, 108’
28 kwietnia (poniedziałek)
19.15 DOWÓD | LA PREUVE
reż. Amor Hakkar, Algieria/Francja 2013, 93’
21.00 KRÓLOWE NOCY W ŚWIECIE GANGÓW | GLITTERBOYS AND GANGLANDS
reż. Lauren Beukes, RPA 2011, 67’ (film dokumentalny)
oraz DROGA DO RAJU | SUR LA ROUTE DU PARADIS
reż. Uda Benyamina, Francja 2011, 43’
29 kwietnia (wtorek)
19.15 LEGOWISKO DIABŁA | DEVIL’S LAIR
reż. Riaan Hendricks, RPA 2013, 82’ (film dokumentalny)
21.00 POŁÓWKA ŻÓŁTEGO SŁOŃCA | HALF OF A YELLOW SUN
reż. Biyi Bandele, Nigeria/UK 2013, 111’
30 kwietnia (środa)
19.15 TAKI SIĘ URODZIŁEM | BORN THIS WAY
reż. Deb Tullman, USA/Kamerun, 82’ (film dokumentalny)
21.00 BLOK KRÓTKICH METRAŻY: OKRUCHY ŻYCIA, 112’
BILETY:
normalny: 17 zł
ulgowy: 14 zł
Karnet (12 filmów): 96 zł
Naija Beats: wideoklipy nigeryjskie: 10 zł
Baranki Dzieciom: 10 zł
O FILMACH:
BARANKI DZIECIOM – TYDZIEŃ PRZYGÓD W AFRYCE
– zestaw bajek (pokaz specjalny)
reż. Piotr Paweł Lutczyn, Adam Łowicki, Polska 1984-1986, 40’
Bohaterami serialu są afrykańskie zwierzęta, które każdego dnia tygodnia wykonują ważne zadania i spotykają je ciekawe przygody.
BLOK KRÓTKICH METRAŻY: AFRYKAŃSKIE METROPOLIS, 93’
Zestaw sześciu krótkich metraży zrealizowanych w sześciu afrykańskich metropoliach: Kairze, Lagosie, Nairobi, Abidżanie, Dakarze i Johannesburgu. Tematem przewodnim zbioru jest seks w afrykańskim mieście, pokazywany z różnych perspektyw, w tym poprzez odkrywcze i przewrotne spojrzenie na tematykę LGBT.
BLOK KRÓTKICH METRAŻY: AFRYKAŃSKI ODLOT, 114’
Zestaw dziewięciu krótkich metraży zrealizowanych w Afryce i Izraelu. Od podróży w czasie i opowieść o karle-Hitlerze, po eksperymentalne elegie, czy nietypowe powiastki o miłości – znakomity zbiór filmów pełen zarówno nieokiełznanego humoru, jak i zadumy nad kwestiami samotności, śmierci czy rasizmu.
BLOK KRÓTKICH METRAŻY: OKRUCHY ŻYCIA, 112’
Zestaw sześciu krótkich metraży autorstwa afrykańskich reżyserów, których akcja toczy się we Francji, Kenii, Burkina Faso, Wybrzeżu Kości Słoniowej oraz na Madagaskarze. Filmy pokazują wyrywki z codzienności Afrykanów: od problemów imigranta rwandyjskiego we Francji, poprzez przygody młodego chłopca z Burkina Faso marzącego o byciu superbohaterem, czy krótki wgląd we współczesne kanony piękna.
BÓG KOCHA UGANDĘ | GOD LOVES UGANDA
reż. Roger Ross Williams, USA/Uganda 2013, 83’
Pełnometrażowy dokument, który we wnikliwy sposób ukazuje działalność amerykańskiej ultrakonserwatywnej religijnej prawicy na terenie Ugandy. Amerykańscy działacze religijni stali się twórcami pełnej nienawiści akcji wobec przedstawicieli ruchu LGBT. Pod pretekstem stania na straży moralności i praw zapisanych w Biblii, przyczynili się do eskalacji przemocy wobec środowisk afrykańskich gejów i lesbijek. Byli także współodpowiedzialni za nawrót epidemii AIDS w Ugandzie. Film Williamsa to ostra, bezkompromisowa krytyka religijnie uwarunkowanej pomocy zagranicznej. Ujawnia kulisy eksportu antyhomoseksualnej retoryki do Afryki z tzw. Zachodu.
C JAK CHŁOPIEC | B FOR BOY
reż. Chika Anadu, Nigeria/UK 2013, 118’
Odważny i nieunikający konfrontacji z kulturowymi tabu debiut nigeryjskiej reżyserki wnika w rozdartą tkankę społeczną kraju znajdującego się pomiędzy przeszłością a przyszłością. Opowiada historię 39-letniej Amaki Okoli (Nwadili), dobrze usytuowanej bizneswoman, stanowiącej o nowym obliczu współczesnej Nigerii, która wpada w pułapkę tradycyjnych oczekiwań odnośnie roli kobiety w społeczeństwie. C jak chłopiec to niezwykle mocne studium macierzyństwa i życia rodzinnego w zmaskulinizowanej kulturze nigeryjskiej z pięknymi zdjęciami zrealizowanymi przez młodą – ale już nagradzaną na światowych festiwalach – adeptkę polskiej sztuki operatorskiej, Monikę Lenczewską.
DOWÓD | LA PREUVE
reż. Amor Hakkar, Algieria/Francja 2013, 93’
Najnowsze dzieło wschodzącej gwiazdy algierskiej kinematografii jest nostalgiczną refleksją nad problemem bezpłodności, który dotyka coraz większą liczbę par na całym świecie. To historia Aliego, algierskiego taksówkarza, który w tajemnicy przed żoną jedzie do innego miasta wykonać badania płodności. W drodze powrotnej zabiera ze sobą młodą ciężarną kobietę, która oskarża go o bycie ojcem jej nienarodzonego dziecka. Ali musi podjąć decyzję: odkryć prawdę o swojej niepłodności, którą starał się ukryć przed całym światem, czy żyć z oskarżeniami o zdradę.
DROGA DO RAJU | SUR LA ROUTE DU PARADIS
reż. Uda Benyamina, Francja 2011, 43’
Uda Benyamina jest zaangażowaną społecznie artystką, która założyła stowarzyszenie 1000 visages, stawiając sobie za cel demokratyzację sztuki filmowej na poziomie światowym. Droga do raju opowiada historię Leili, nielegalnej imigrantki, która walczy o lepsze życie we Francji.
KRÓLOWE NOCY W ŚWIECIE GANGÓW | GLITTERBOYS AND GANGLANDS
reż. Lauren Beukes, RPA 2011, 67’
W samym sercu najbardziej brutalnej dzielnicy Cape Town – Cape Flats, gdzie wojny gangów są codziennością, odbywa się konkurs Miss Gay Western Cape. Nie bacząc na otaczającą ich brutalność, grupa transseksualnych moffies zszywa cekiny, układa włosy, poleruje tiary, depiluje ciało, przykleja rzęsy i ćwiczy swój ponętny chód – wszystko w nadziei zdobycia zaszczytnego miana najpiękniejszego geja Zachodniego Wybrzeża. Reżyserka Lauren Beukes skupia swoją uwagę na wybranej grupie uczestników, obserwując ich od momentu przygotowań aż po sam wielki dzień.
LEGOWISKO DIABŁA | DEVIL’S LAIR
reż. Riaan Hendricks, RPA 2013, 82’
Akcja filmu toczy się w brutalnym świecie gangów, dzielnicy Cape Flats, obszarze o największej liczbie morderstw w całym RPA. Główny bohater filmu to Braaim, przyjaciel reżysera z dzieciństwa, który obecnie – jako szef gangu Nice To Kill – stara się nawigować w pełnym przemocy świecie Cape Flats, jednocześnie próbując być dobrym ojcem i mężem. W jednej z wielu pamiętnych scen Braaim wydaje rozkazy swoim podwładnym dotyczące morderstwa, trzymając na ręku jednoroczną córkę. Niesamowity i niezwykle ważny, intymny i przejmujący obraz, który demitologizuje zło i ukazuje jego ludzkie, zaskakująco ciepłe, codzienne oblicze.
NAIJA BEATS – wideoklipy nigeryjskie, 49’ (pokaz specjalny)
Zestaw dwunastu najlepszych wideoklipów, które ukazują kolejne oblicze rozwoju przemysłu filmowego w Nigerii. Wśród prezentowanych reżyserów znaleźli się: Ebele Okoye, Sesan Ogunro, Clarence Peters, Moe Musa, J.O.King oraz Director Frames.
POŁÓWKA ŻÓŁTEGO SŁOŃCA | HALF OF A YELLOW SUN
reż. Biyi Bandele, Nigeria/UK 2013, 111’
Lata 60. XX wieku. Kiedy etniczna mniejszość Igbo zakłada własne państwo Biafrę, wybucha wojna domowa. W ogarniętym walkami kraju krzyżują się losy czwórki bohaterów, którzy starają się przetrwać w świecie różnorodnych konfliktów. Z budżetem 8 milionów dolarów, sfinansowana głównie ze środków krajowych, Połówka żółtego słońca stanowi najbardziej ambitną i kosztowną produkcję w historii lokalnego przemysłu filmowego. Atutami filmu są wspaniałe kostiumy, niesamowita scenografia i wybitne kreacje aktorskie Thandie Newton (Crash, Mission Impossible II), Aniki Noni Rose (Dreamgirls) oraz Chiwetela Ejiofora (nominowanego do Oskara za rolę w filmie Zniewolony. 12 Years a Slave).
TAKI SIĘ URODZIŁEM | BORN THIS WAY
reż. Deb Tullman, USA/Kamerun, 82’
Poetycki obraz podziemnej społeczności homoseksualistów w Kamerunie. Podążając za czwórką bohaterów, kamera śledzi ich codzienne życie w kraju pozbawionym demokracji i praw człowieka, gdzie za poglądy grozi pobicie i pozbawianie wolności. Film pokazuje ich działanie w ukryciu, gdzie walczą o prawo do miłości i godnego życia.
TO WINA HAJSU cz. I i cz. II | COZ OV MONI I & II
reż. King Luu, Ghana 2013, 108’
Szalona jazda bez trzymanki, która – jak głoszą twórcy, czyli zespół FOKN BOIS oraz reżyser King Luu – jest pierwszym musicalem w całości zrealizowanym w pidgin English, czyli w lokalnej ghanijskiej odmianie angielskiego. Duet hip-hopowy M3NSA i Wanlov the Kubolor, rapując z komicznym zacięciem o jedzeniu, kobietach i pieniądzach, wprowadza widzów w życie codzienne Ghany. Świetnie zrealizowany przez czołowego ghanijskiego twórcę wideoklipów, z niesamowitą dawką eklektycznej muzyki (głównie afrobeat oraz hip-hop) i niezwykle charyzmatycznymi członkami zespołu FOKN BOIS, film To wina hajsu powoli zyskuje miano kultowego.
TOUGH BOND | TOUGH BOND
reż. Austin Peck, Anneliese Vanderberg, USA/Kenia 2014, 86’
Gdy wioski plemienne w Kenii ustępują miejsca przepastnym miejskim slumsom, więzi społeczne się rozpadają, a wśród wielu poszkodowanych upadkiem rodzin są dzieci ulicy. Reżyserzy przez trzy lata śledzili losy czwórki dzieci – Akai, Petera, Anto, Sinbada – uzależnionych od wąchania kleju o nazwie „Tough Bond” („silna więź”). Razem tworzą substytut rodziny (nazywając swoją grupę mianem „Survivor”) z nieodłącznym atrybutem butelki przymocowanej do ust. Razem przeciwstawiają się głodowi i AIDS, bez wsparcia społeczności lokalnej czy rządu. Tough Bond to bezlitosny wgląd w mroczną stronę współczesnego Nairobi, gdzie rozwój przynosi także niewspółmierne zniszczenie.