Komory – burzliwa historia archipelagu

afryka.org Czytelnia Poznaj Afrykę! Komory – burzliwa historia archipelagu

Archipelag Komorów składa się z kilku wulkanicznych wysp: Ngazidia (Grande Comore), Mwali (Moheli) i Nzwani (Anjouan) oraz Majotty będącej terytorium zależnym Francji.

Prawdopodobnie wyspy te były początkowo zamieszkane przez Polinezyjczyków oraz Malezyjczyków. Później przybyli także imigranci z Madagaskaru, Indonezji, wschodniego wybrzeża Afryki i krajów Zatoki Perskiej. Jednak najważniejszą rolę odegrali imigranci arabo-szirazyjscy , którzy pojawili się na wyspie na przełomie XV i XVI wieku. Pierwszymi Europejczykami na wyspach byli Portugalczycy, ale to dopiero w połowie XIX wieku zajęli je Francuzi.

W 1841 roku Francja podporządkowała sobie sułtanat Mawuti Maori (dzisiejsza Majotta). Następnie protektorat został powiększony o dwa kolejne sułtanaty Andruna (1852) oraz Ndzuwani (1866). W czerwcu 1886 roku Francuzi stworzyli Protektorat Komorów, w którego skład weszły całe wyspy – wszystkie sułtanaty, Ngazidja (Grande Comore) Nzwani (Anjouan) oraz Mwali (Moheli).

Po otwarciu kanału sueskiego znaczenie wysp znacznie wzrosło, jako ważnego przystanku w drodze statków na Ocean Indyjski. Na początku XX wieku Komory stały się zależnym terytorium kolonii Madagaskaru i od 1914 roku podlegały władzy jej gubernatora.

W czasie drugiej wojny światowej podobnie jak Madagaskar Komory znalazły się pod okupacją brytyjską. W 1947 roku ponownie stały się oddzielnym protektoratem. W 1961 roku uzyskały autonomię a czternaście lat później niepodległość. W dwóch referendach w 1974 i 1976 roku mieszkańcy Majotty opowiedzieli się za pozostaniem pod kontrolą Francji. Do dziś obszar ten pozostaje częścią francuskiego terytorium.

Od 1975 roku doszło aż do dziewiętnastu zamachów stanu na Komorach. Ważną rolę w czterech z nich odegrał Bob Denard. Był on najemnikiem, który w maju 1978 roku odsunął wrogiego Francji prezydenta Komorów Aliego Soliha, pomagając dojść do władzy Ahmedowi Abdallahowi. Podczas jego rządów Denard był dowódcą prezydenckiej straży, a właściwie szarą eminencją, osobą która miała ogromny wpływa na decyzje Abdullaha.

To pod jego wpływem rząd Komorów wspierał finansowo białe reżimy w Republice Południowej Afryki (RPA) oraz Rodezji Południowej (dzisiejsze Zimbabwe). Pod koniec lat osiemdziesiątych RPA i Francja zaczęły wycofywać swoje poparcie dla „komorskiego rządu najemników”. Co więcej prezydent Abdallah pragnął odzyskać kontrolę nad polityką własnego kraju i zażądał opuszczenia kraju przez popleczników Denarda.

Doszło do kolejnego zamachu stanu, w którym zginął Abdallah. Prawdopodobnie autorem spisku był Denard. Po tych wydarzeniach rządy RPA i Francji jeszcze mocniej zaczęły nalegać na najemnika i jego zwolenników, aby opuścili ten kraj. W kilkanaście miesięcy tak się stało, lecz jeszcze przez kilka lat Bob Denard miał duży wpływ na sytuację polityczną na Komorach.

Od maja 2006 roku prezydentem Komorów był Ahmed Abdallah Sambi, sunnita, który skończył studia koraniczne w Sudanie, Iranie i Arabii Saudyjskiej. Jest uważany za umiarkowanego islamistę. W jednym z oficjalnych oświadczeń powiedział, że Komory nie są jeszcze gotowe by stać się państwem islamskim. Niestety na wyspach wciąż jest niespokojnie. Jedna z nich, Anjouan, ogłosiła secesję.

Aleksandra Gutowska

 Dokument bez tytułu