Imzad tuareskich kobiet

afryka.org Kultura Sztuka Imzad tuareskich kobiet

Tuaregowie zamieszkujący obszar centralnej Sahary oraz strefę północnego Sahelu są ludem koczowniczym i zarazem wojownikami cechującymi się wielką dumą i odwagą. Podczas tegorocznego Brave Festival we Wrocławiu zobaczymy grupę tuareskich kobiet i mężczyzn.

Te pierwsze w swojej społeczności zajmują wyjątkową pozycję. Kobiety zagrają na imzad, czyli tradycyjnym jednostrunowym instrumencie przypominającym skrzypce. Mężczyźni towarzyszyć im będą śpiewem i recytacją. Kobiety zajmowały zawsze bardzo wysoką pozycję w tuareskiej społeczności. Były one odpowiedzialne za obozowiska oraz edukację dzieci, a także mogły posiadać własność jak i niewolników. Znajdowały się również w centrum tuareskiego życia społecznego – były poetkami i muzykami opiewającymi swoją społeczność, układającymi pieśni o walce, najazdach, miłości oraz odwadze swoich mężczyzn. Śpiewały je zawsze, grając na imzad, czyli tradycyjnym jednostrunowym instrumencie przypominającym skrzypce, zarezerwowanym tylko dla nich. Rolą mężczyzn natomiast jest solowa recytacja poezji do dźwięków imzadu lub śpiew. Kobiety trzymają instrument na swoich kolanach (tak jakby trzymały niemowlę). Półokrągła tykwa – „ciało” imzadu – leży na ich udach i kolanach. Dźwięki wydobywają się z pocierania naprężonych końskich włosów bryłką żywicy z drzewa gumowego.

Z zewnątrz imzad udekorowany jest różnymi symbolami albo pokryty literami w alfabecie Tifingah, najczęściej imieniem artystki albo wersami zapisanymi przez wielbicieli ich talentu. Od momentu rozpoczęcia kolonizacji północnej Afryki tradycyjnemu społeczeństwu tuareskiemu grozi wyginięcie. Większość współczesnych Tuaregów nie prowadzi już koczowniczego trybu życia, ze względu na polityczne tarcia wywołane podziałem ich terytoriów pomiędzy takie północnoafrykańskie kraje jak Algieria, Niger, Czad i Libia. Pozycja kobiet w społeczności uległa osłabieniu. Wraz z zaprzestaniem koczowniczego stylu życia oraz narastającym wpływem islamu w społeczeństwie Tuaregów, kobiety straciły większość swej władzy.

Matylda Dudek

Więcej na www.bravefestival.pl

 Dokument bez tytułu