Jak co roku, miłośnicy filmów z Afryki, będą mogli je obejrzeć w Polsce. W sześciu miastach, w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku, Łodzi i Toruniu odbędą się festiwalowe pokazy. Portal Afryka.org jest patronem III Przeglądu Filmów Afrykańskich – AfrykaKamera.
W ramach festiwalu będzie można obejrzeć następujące filmy – część z nich opisywaliśmy już na łamach portalu:
MOOLAADÉ
Scenariusz i reżyseria: Ousmane Sembène
Zdjęcia: Dominique Gentil
Muzyka: Boncana Maïga
Senegal/Francja/ Burkina Faso/ Kamerun/ Maroko/Tunezja, 2004, 124'
Akcja filmu toczy się w małej afrykańskiej wiosce. Cztery młode dziewczyny mają przejść rytuał oczyszczenia (wyrzezania). Postanawiają uciec i schronić się w zagrodzie Collé Ardo Gallo Sy, która słynie z tego, że ochroniła przed poddaniem temu obrzędowi swoją córkę. Kobieta trzykrotnie obwiązuje dom sznurem, ustanawiając w ten sposób sanktuarium (moolaadé). Tradycja azylu przeciwko tradycji obrzezania. 5 Pięć kobiet przeciwko hołdującym odwiecznym zwyczajom mieszkańcom wioski. Kto wygra ten pojedynek?
Nagrody i nominacje:
MFF w Cannes 2004 – wyróżnienie: Un Certain Regard
ZIFF 2006 – nagroda dla najlepszego reżysera
GUELWAAR (premiera polska)
Scenariusz i reżyseria: Ousmane Sembène
Zdjęcia: Dominique Gentil
Muzyka: Baba Maal, Julien Jouga (Chorale)
Francja/Niemcy/Senegal, 1992, 115'
O poranku, w dzień pogrzebu Guelwaara, jednej z najbardziej szanowanych postaci w mieście, mieszkańcy odkrywają, że jego ciało zniknęło z kostnicy. Rozpoczynają się poszukiwania. Nagle okazuje się, że… ten wierny chrześcijanin został pochowany na cmentarzu muzułmańskim… Co więcej, nie była to zwykła administracyjna pomyłka…
Nagrody, wyróżnienia:
MFF Wenecja 1992 – Złoty Medal Przewodniczącego Senatu Włoch
FAAT KINÉ (premiera polska)
Scenariusz i reżyseria: Ousmane Sembène
Zdjęcia: Dominique Gentil
Muzyka: Yandé Codou Sène
Senegal, 2000, 118’
Faat Kiné to, od pierwszej do ostatniej sceny, trybut złożony przez reżysera temu, co nazywa: "codziennym heroizmem Afrykańskiej kobiety". Tym razem los całej płci ukazany jest poprzez historię Kiné, pracownicy stacji gazowej. Kobieta pragnie wysłać dwoje swoich dzieci na studia do Europy. Kiedy okazuje się, że stan jej finansów nie pozwala jej na zrealizowanie ich marzeń, zaczyna przypominać sobie momenty, kiedy sama była w podobnej sytuacji. Ousmane Semène po raz kolejny porusza trudny temat pieniędzy, władzy oraz stosunków między płciami, które panują we współczesnej Afryce.
CAMP DE THIAROYE Obóz w Thiaroye (premiera polska)
Reżyser: Ousmane Sembène, Thierno Faty Sow
Scenariusz: Ousmane Sembène
Zdjęcia: Smail Lakhdar Hamina
Muzyka: Ismael Lo
Obsada: Sidiki Bakaba, Ismaila Cissé, Thierno Ndiaye (Dos), Jean-Daniel Simon, Gustave Sorgo, Gabriel Zahon
Algieria/Senegal/Tunezja/Francja, 1988, 148’
Film opowiada o epizodzie z końca drugiej wojny światowej, który wydarzył się w obozie wojskowym w Thiaroye (Senegal). Batalion strzelców senegalskich czeka na demobilizację i wypłatę wynagrodzenia. Afrykanie poświęcali życie w obronie Francji, chcą więc zadośćuczynienia za swoje zaangażowanie i dobrą służbę. Dowódcy odmawiają wypłaty takiej samej sumy pieniędzy, jaka przysługuje żołnierzom francuskim. Afrykanie postanawiają walczyć o swoje.
Nagrody i nominacje:
MFF Wenecja 1988- specjalna nagroda jury – Grand Special Jury Prize
TERRA SONAMBULA Lunatyczna kraina (premiera polska)
Reżyser: Teresa Prata
Scenariusz: Teresa Prata (na podstawie powieści Mia Couto)
Zdjęcia: Dominique Gentil
Muzyka: Alex Goretzki
Mozambik/Portugalia, 2007, 100'
Lunatyczna kraina to ekranizacja pierwszej powieści mozambickiego pisarza Mia Couto o tym samym tytule. 12-letni Muindinga i jego opiekun, stary Tahir, są uciekają przed wojną domową, która dotknęła ich kraj. CW końcu chronią się w spalonym autobusie. Wśród rzeczy jednego z zamordowanych pasażerów znajdują dziennik, w której którym opisał historię swojego życia. W miarę lektury bohaterowie dostrzegają, jak świat opowieści coraz silniej wkracza i przeplata się z ich własną rzeczywisością.
Nagrody i wyróżnienia:
MFF w Kerali (Indie) 2007 – nagroda FIPRESCI dla najlepszego filmu w konkursie
MFF w Pune (Indie) 2007 – nagroda za najlepszą reżyserię
OMARET YAKOBEAN Kair, historia pewnej kamienicy (premiera polska)
Reżyser: Marwan Hamed
Scenariusz: Wahid Hamid, na podstawie powieści Alaa’ Al.-Aswany
Zdjęcia: Sameh Selim
Muzyka: Khaled Hammad
Egipt, 2006, 161'
Najdroższa produkcja w historii egipskiej kinematografii oparta na światowym bestselerze o tym samym tytule. Życie pod dachem starej kairskiej kamienicy nie jest łatwe, ale zupełnie beznadziejnie żyje się w blaszakach na jej dachu. W jej ich murach ścianach toczą się losy biedaków i wyrzutków społecznych. Wśród nich Taha, bez szans na przyjęcie do Akademii Policyjnej czy piękna Busejna, wykorzystywana seksualnie przez właściciela sklepu. Bogacze, którzy zajmują dolne piętra, też nie są zbyt szczęśliwi. Podstarzały playboy Zaki ad Dassuki z coraz większym trudem zdobywa przychylność kobiet, a wzięty dziennikarz Hatim Raszid płaci wysoką cenę za swoje homoseksualne związki. Nawet przedsiębiorczy Azzam, który może wprawdzie kupić sobie miejsce w parlamencie za milion funtów i drugą żonę za dwadzieścia tysięcy, musi się mieć na baczności przed skorumpowanymi politykami.
Nagrody i nominacje:
MFF Sao Paolo (2006) – Najlepszy aktor (Adel Imam), Nominacja do Najlepszego filmu.
Kandydat Egiptu do Oskara 2006
FI SHAKET MASR EL GEDEEDA Mieszkanie w Heliopolis (premiera polska)
Reżyser: Mohamed Khan
Scenariusz: Wessam Soliman
Zdjęcia: Nancy Abdel-Fattah
Muzyka: Tamer Karaouan
Egipt, 2007, 118'
Yehia (Khaled Abol Naga) wynajmuje mieszkanie na przedmieściach Kairu, nazywanych Heliopolis. Wyprowadza się wreszcie od rodziców i przenosi w pobliże swojego miejsca pracy. Okazuje się jednak, że jego wymarzony własny kąt ma już lokatora, którym jest duch Tahany, mieszkającej tam niegdyś kobiety. Pewnego dnia do jego drzwi puka Menja Nagwa (Ghada Adel), która przybywa do miasta w poszukiwaniu swojej byłej nauczycielki, Tahany…
Nagrody i nominacje:
Kandydat Egiptu do Oskarów 2007
RACHIDA (premiera polska)
Scenariusz i reżyseria: Yamina Bachir
Zdjęcia: Mustapha Belmihoub
Muzyka:Anne-Olga de Pass
Algeria/Francja, 2002, 100'
Akcja filmu rozgrywa się w Algerii w latach 90., gdy kraj pogrążony jest w wojnie domowej. Lokalne grupy terrorystyczne przejmują funkcje legalnych właądz: wymierzają „sprawiedliwość” i sprawują faktyczne rządy w kraju. Rachida (Ibtissem Djouadi) jest piękną, młodą nauczycielką, pracującą w szkole w jednej z dzielnic Algiersu. Pewnego dnia wychodzi do pracy, nie zakładając obowiązkowej zasłony na twarz. W drodze do szkoły zostaje zaczepiona przez grupę terrorystów, w której rozpoznaje jednego ze swych uczniów. Mężczyźni próbują zmusić ją do podłożenia bomby w szkole.
Nagrody i nominacje:
MFF Amiens 2002 -nagroda publiczności za najlepszy film fabularny; nagroda główna Golden Unicorn za najlepszy film fabularny
MFF Londyn 2002 – zdobywca nagrody Satyajit Ray Award
MFF Marrakech 2002 – Cinema of the South Award
MFF Mexico City 2004 – nagroda za najlepszy debiut pełnometrażowy
MF Filmów Francuskojęzycznych Namur 2002 – nagroda Golden Bayard B
est Film za najlepszy film francuskojęzyczny; wyróżnienie jury młodzieżowego Youth Jury Award
DARATT Susza
Scenariusz i reżyseria: Mahamat-Saleh Haroun
Zdjęcia: Abraham Haile Biru
Muzyka: Wasis Diop
Czad/Francja/Belgia/Austria, 2006, 95'
Kilkunastoletni Atim wyrusza na poszukiwanie zabójcy swego ojca. Dociera do Ndzameny (stolica Czadu), gdzie po krótkim śledztwie odnajduje ślad Adballaha Nassary. Zabójca, Abdallah Nasara, okazuje się szanowanym obywatelem, właścicielem piekarni. Chłopak zatrudnia się w niej, by móc zaplanować w szczegółach swoją zemstę. Po jakimś czasie między Nassarem i Atimem powstaje silna więź. Przy próbie wprowadzenia w życie swojego planu, chłopak napotyka coraz więcej przeszkód.
Nagrody i nominacje:
FESPACO 2007 – III nagroda im. Étalonne de Yennenga; nagroda specjalna Unii Europejskiej; nagroda za najlepsze zdjęcia
MFF Kartagina 2006 – Tanit d'Argent
MFF Toronto 2006 – nominowany do nagrody głównej
MFF Wenecja 2006 – nominowany do nagrody głównej; nagroda specjalna jury
BAMAKO
Scenariusz i reżyseria: Abderrahmane Sissako
Zdjęcia: Jacques Besse
Mali/USA/Francja, 2006, 115'
Biedne przedmieścia stolicy Mali stają się świadkiemkami epokowego wydarzenia, – niezwykłego procesu sądowego. W stan oskarżenia zostaje postawiona instytucja Banku Światowego oraz Międzynarody Fundusz Walutowy, który według mieszkańców całej Afryki, odpowiada za tragiczną sytuację finansową kontynentu. Równolegle do wielkiej gry politycznej, obserwujemy życie codzienne lokalnej społeczności… Zafascynowany procesem, bezrobotny Chaki, całe dnie spędza na ławie sądowej, przysłuchując się przebiegowi rozpraw. W związku z tym Jego jego małżeństwo z Mele, zarabiającej zarabiającą na życie śpiewem w miejscowym barze, przeżywa w związku z tym poważny kryzys.
Nagrody i nominacje:
FESPACO 2007 – panorama
MFF Kartagina 2006 – panorama
MFF Cannes 2006 – pokaz w ramach głównego konkursu
FARO, LA REINE DES EAUX Faro, bogini wody (premiera polska)
Reżyser: Salif Traoré
Scenariusz: Jean-Pierre Gauthier
Zdjęcia: Olivier Lorelle, Salif Traoré
Muzyka: Bassékou Kouyaté
Mali/Francja/Kanada/ Burkina Faso/ Niemcy, 2007, 98’
Główny bohater, Zanga, był dzieckiem z nieprawego łoża. Ze względu na swoje pochodzenie, zostaje wypędzony z rodzinnej wioski, leżącej nad brzegiem Nigru. Trafia do miasta, gdzie udaje mu się skończyć studia. Już jako dorosły człowiek postanawia wrócić do domu. Jego przybycie wywołuje serię konfliktów. Perspektywa Wwykształconaej osoby osoba wydaje się nie do pogodzenia z panującymi w wiosce dawnymi afrykańskimi tradycjami i przesądami. Wkrótce wydaje się, że sama bogini wody zwraca się przeciwko niemu. Z czasem mężczyźnie udaje się odkryć mechanizm funkcjonowania wioski i postanawia wprowadzić w niej pewne zmiany….
Nagrody i nominacje:
Berlinale 2007 – nominowany w kategorii „najlepszy debiut”
HEARTLINES Drogi serca (premiera polska)
Reżyser: Angus Gibson
Scenariusz: Michèle Rowe and Angus Gibson
Zdjęcia: Dewald Aukema
Muzyka: Philip Miller
RPA. 2007, 95'
Heartlines to pełnometrażowy film, który publiczność RPA miała okazję oglądać w telewizji w 2006, na rok przed tym, zanim trafił do kina. Stanowił on ósmą, ostatnią część serii, emitowaną w południowoafrykańskiej SABC pod tym samym tytułem. Obraz Angusa Gibsona to opowieść o drugiej szansie, którą młody przestępca Manyisa otrzymuje od losu po wyjściu z więzienia. Próbując rozpocząć nowe życie, mężczyzna przekonuje się, jak trudno jest odciąć się od przeszłości..
Nominacje i nagrody:
MFF Praw Człowieka Nowy Orlean 2007 – Specjalne wyróżnienie dla najlepszej fabuły
DRUM (premiera polska)
Reżyser: Zola Maseko
Scenariusz: Jason Filardi
Zdjęcia: Liza Rinzler
Muzyka: Terence Blanchard, Cedric Gradus Samson
USA/RPA, 2004, 94'
Lata 50., Republika Południowej Afryki – młody dziennikarz, Henry Nxumalo, wspomaga tworzenie jednej z najważniejszych gazet w historii kraju. Legendarny Drum magazine szybko staje się forum dla młodej generacji czarnych pisarzy, artystów i dziennikarzy krytykujących apartheid. Napięty klimat polityczny ujawnia się w scenie niszczenia czarnej dzielnicy Sophiatown, z której policja brutalnie wysiedla mieszkańców. W przyszłości mają tam powstać nowe domy zarezerwowane tylko dla białych… Ciężką atmosferę filmu łagodzą obrazy barwnego i intensywnego życia nocnego stolicy. Lata 50. Johannesburgu Johannesburga to prawdziwa era jazzu. Drum odkrywa przed nami świat nocnych klubów rozbrzmiewających muzyką z tamtego okresu.
Nagrody i nominacje:
FESPACO 2005 – zdobywca gównej nagrody im. Etalon de Yennega
MFF Zanzibar 2005 – główna nagroda FIPRESCI
DUST DEVIL – FINAL CUT Demon piasków (premiera polska)
Scenariusz i reżyseria: Richard Stanley
Zdjęcia: Steven Chivers
Muzyka: Simon Boswell
RPA /Wielka Brytania, 1992/2006, 107'
Film oparty jest na kanwie miejscowego mitu o piaskowym diable, wymieszanego ze szczyptą faktów z historii Namibii. W latach 80. zbiorową psychozę wywołał krążący po kraju seryjny morderca. Postać centralna filmu, czyli tytułowy diabeł, Nhadiep, swoją konstrukcją przypomina antybohatera, przypomina Bezimiennego z filmów Sergio Leone. Uwięziony w ciele człowieka, zmuszony jest do wiecznego egzystowania na pograniczu świata snu i jawy. Napotkanym na pustkowiu zagubionym “pomaga” odejść z tego świata. Kim jest – mordercą czy zbawcą? Drugi film legendarnego i kontrowersyjnego reżysera południowoafrykańskiego Richarda Stanleya.
Nagrody i wyróżnienia:
MF FANTASY Fantasporto 1993 – nominacja
MF FANTASYAvioriaz 1993 – nominacja
NO TIME TO DIE Nie czas umierać (premiera polska)
Reżyser: King Ampaw
Scenariusz: King Ampaw, Klaus Badekerl
Zdjęcia: Edwin Horak
Muzyka: Ben Michael Mankhamba.
Ghana/Niemcy, 2006, 95'
Urocza komedia Kinga Ampawa. Asante, kierowca karawanu, poszukuje kobiety swego życia. Pewnego dnia spotyka Esi, gdy , podczas pogrzebu jej matki, wiezie ciało na miejsce pochówku. Asante zakochuje się od pierwszego wejrzenia i stara się zdobyć Esi za wszelką cenę. Na drodze staje mu ojciec dziewczyny, który nie życzy sobie szofera nieboszczyków za zięcia.
Nagrody i nominacje:
Afrykański FF Tarifa (Hiszpania) – nagroda dla najlepszego aktora (David Donthon)
RED DUST Brunatny pył (premiera polska)
Reżyser: Tom Hooper
Scenariusz: Troy Kennedy-Martin (na podstawie powieści: Gillian Slovo Red Dust)
Zdjęcia: Larry Smith B.S.C.
Muzyka:Robert Lane
Wielka Brytania/RPA, 2004, 110’
Brunatny pył (Red Dust) przedstawia działalność Komisji Prawdy i Pojednania, – organu, który powstał w RPA pod koniec lat dziewięćdziesiątych, po upadku rządów apartheidu. Do małej miejscowości Smitsrivier, znajdującej się pośrodku półpustyni Karoo (o charakterystycznej, czerwonej ziemi), przybywa Komisja, aby wysłuchać zeznania Dirka Hendricksa. Mężczyzna ubiega się o amnestię, w związku z czynami popełnionymi w czasach, gdy był policjantem. Czternaście lat wcześniej torturował Alexa Mpondo, działacza zbrojnej frakcji Afrykańskiego Kongresu Narodowego. Jego celem było wydobycie z więźnia tajnych informacji o innych opozy
cjonistach oraz ukrytej broni. Razem z Alexem do aresztu trafił jego przyjaciel, Steve Sizela, o którym wkrótce potem zaginął słuch. Rodzice Steve'a pragną dowiedzieć się, jaki los spotkał ich syna.
Nagrody i nominacje:
Bafta Awards 2006 – nominacja za najlepszy film;
MFF Bangkok 2005 – nominacja za najlepszy film;
MFF India 2004 – zdobywca nagrody jury
EZRA
Reżyser: Newton Aduaka
Scenariusz: Newton Aduaka, Alain-Michel Blanc
Zdjęcia: Carlos Arango de Montis
Muzyka: Nicolas Baby
Obsada: Mamoudu Turay Kamara, Mariame N'Diaye, Mamusu Kallon, Richard Gant, Mercy Ojelad
Francja/Nigeria, 2007, 103’
Ezra, główny bohater filmu, jest byłym żołnierzem z okresu wojny w Sierra Leone. Jako kilkuletni chłopiec został siłą wcielony do armii. Po zawarciu pokoju próbuje odnaleźć się w nowej powojennej rzeczywistości. Jego siostra zeznaje przed Komisją Prawdy i Pojednania, że jest odpowiedzialny za śmierć ich rodziców. Chłopak zaprzecza, mimo że nie pamięta większości zdarzeń z tego okresu.
Nagrody i nominacje:
FESPACO 2007 – zdobywca głównej nagrody – Etalon d’or de Yennanga; nagrody ONZ za promocję kultury, pokoju i tolerancji; nagrody Plan Burkina Na Rzecz Praw Człowieka; nagrody Narodowego Instytutu Języka i Kultury (INALCO)
JUJU FACTORY Fabryka Juju
Reżyser: Balufu Bakupa-Kanyinda
Scenariusz: Balufu Bakupa-Kanyinda
Zdjęcia: Olivier Pulinckx
Demokratyczna Republika Konga, 2006, 97’
Congo Kongo (Dieudonné Kabongo Bashila) jest pisarzem mieszkającym w afrykańskiej dzielnicy Brukseli, Matonge. Ponieważ jego długi rosną w zastraszającym tempie, musi jak najszybciej napisać nową powieść. Jego wydawca domaga się, by napisał coś skierowanego do europejskich czytelników, którzy pragną czytać o wyimaginowanej egzotycznej Afryce – takiej z przewodnika dla turystów. Kongo jednak woli zgłębiać trudną historię swego kraju i jego relacji z Belgią. W tajemniczy sposób pojawia się u niego duch Patrice'a Lumumby, pierwszego premiera Konga, zamordowanego z przyczyn politycznych…
Nagrody: MFF Innsbruck 2007 – Najlepszy film, MFF Zanzibar 2007 – Złoty Dhow, MFF Kenya 2007 – Najlepszy film; MF Afrykański D’Apt – Najlepszy film
OUTRAS FRASES Inny wyraz (premiera polska)
Scenariusz i reżyseria: Jorge António
Zdjęcia: Raul Booze, Luís Correia, Leonardo Simões
Muzyka: Victor Gama, João Ferreira
Portugalia/Angola, 2003, 52’
Inny wyraz to dokument opisujący dwadzieścia lat pracy tancerki i choreografki, Any Clary Guerra Marques. Jej celem było, dzięki badaniom nad angolskimi elementami tradycyjnymi oraz dzięki ich reinterpretacji, stworzyć nowy język współczesnego tańca angolskiego.
Nagrody i wyróżnienia:
FF Coimbra 2004 (Caminhos do Cinema Português) – nagroda dla Najlepszego Telewizyjnego Filmu Dokumentalnego
THE GOOD PROVIDER Wszystko dla rodziny (premiera polska)
Reżyser: Barry Berk
Scenariusz: Jacqui L’Ange i Michèle Rowe
Zdjęcia: Mike Downie
Muzyka: Philip Miller
RPA, 2007, 50'
Dla Solomona Sithole ciężka praca jest najważniejsza. To ona kształtuje jego tożsamość, jest wyznacznikiem własnej wartości i pozwala utrzymać rodzinę. Kiedy nagle mężczyzna staje się bezrobotnytraci pracę, staje się bezużyteczny we własnych oczach. Co okaże się ważniejsze: duma i ambicja czy rodzina?
Nagrody i wyróżnienia:
SAFTA 2007 – 9 nominacji w dziedzinie: dramat TV m.in. za najlepszy film, dla najlepszego reżysera, najlepszej aktorki (Nthathi Moshesh), najlepszego aktora (Patrick Mofokeng), za najlepsze zdjęcia (Mike Downie)
.
BANFF World Television Awards 2007 – zdobywca nagrody Rockie za najlepszy film familijny i młodzieżowy.
Szczegółowy program festiwalu na afrykamera.pl.
(AfryKamera)