Wydawnictwo akademickie Dialog juz od kilku lat umożliwia polskim cztelnikom poznawanie innych kontynentów, ich mieszkańców, języka, kultury… Ważną pozycję zajmują książki poświęcone Afryce.
O dziecku…
Jaka jest sytuacja afrykańskiego dziecka w tradycyjnym społeczeństwie wiejskim? Nasza wiedza na ten temat jest bardzo nikła, bo opiera się zwykle tylko na telewizyjnych migawkach przedstawiających dramat dzieci-żołnierzy, nędzę młodych żebraków i prostytuujących się dziewcząt czy tragiczne losy osamotnionych „dzieci ulicy”. Jest to obraz zupełnie sprzeczny z tym, co Afryka myśli o dziecku. Tradycyjna organizacja społeczna zapewnia mu wyjątkową pozycję w rodzinie i najbliższym otoczeniu. Dziecko jest dla rodziny jej naturalną kontynuacją, ogniwem w łańcuchu kolejnych pokoleń, a wielodzietność nie wynika tylko, jak się to często przedstawia, z braku świadomości czy też możliwości sprawowania kontroli nad własną płodnością. Autorka książki „Mwana znaczy dziecko”, Alicja Wrzesińska, podkreśla, że podobnie jak ludy całego świata, tak i ludy afrykańskie mają własną koncepcję życia, człowieka i dziecka, jego rozwoju fizycznego i intelektualnego. Przede wszystkim właśnie ta koncepcja kształtuje postawy matek i członków rodziny wobec dzieci. Wrzesińska powołuje się przy tym na swoje wieloletnie badania terenowe, które prowadziła wśród kilku grup ludu Bakongo w Demokratycznej Republice Konga.
Jak zatem wyglądają pierwsze miesiące i lata życia dziecka w tradycyjnej rodzinie afrykańskiego środowiska wiejskiego? Odsyłamy do książki autorstwa Wrzesińskiej.
…literaturze południowoafrykańskiej…
O literaturze z Afryki Południowej przeczytamy w innej książce wydanej przez Dialog. Jej wczesną historię postanowił przybliżyć Jerzy Koch. Książka Kocha stanowi pionierską próbę przedstawienia czytelnikowi polskiemu piśmiennictwa Afryki Południowej okresu kolonialnego. Świetnie znający realia tego kraju autor szkicuje szerokie tło historyczne i kulturowe. Historia literatury południowoafrykańskiej uwzględnia próby rekonstrukcji sposobów budowania wypowiedzi i ustalania znaczeń, począwszy od tracycji ustnej, a na procesie emancypacji języka afrikaans kończąc. Dodatkowym walorem książki są piękne ilustracje oraz mapy.Bogactwo faktów i wielopłaszczyznowe ujęcie tematu czynią z niej pasjonującą lekturę nie tylko dla filologów i literaturoznawców, lecz także dla wszystkich zainteresowanych kulturą Afryki Południowej.
…i klasycznym języku egipskim
Język egipski, którym mówili starożytni Egipcjanie należy do rodziny języków hamito-semickich. Klasyczny język egipski to jeden z etapów rozwoju tego języka, mówiono nim od ok. 2000 r. p.n.e. do 1600 r. p.n.e. i zapisywano go hieroglifami, hieratyką, a w Epoce Późnej pismem demotycznym. Jako język literacki przetrwał do czasów Echnatona, a jako język literatury religijnej, aż do kresów pogaństwa. I to właśnie o tym jest książka Albertyny Dembskiej.
Magda Czekaj / Dialog
Alicja Wrzesińska, Mwana znaczy dziecko. Z afrykańskich tradycji edukacyjnych, Warszawa 2005.
Jerzy Koch, Historia literatury południowoafrykańskiej. Literatura afrikaans (XVII-XIX wiek), Warszawa 2004.
Albertyna Dembska, Klasyczny język egipski, Warszawa 2004.