AfryKamera juz po raz czwarty przejmie na tydzień kinowe sale w kilku miastach Polski. Co zobaczymy w tym roku?
8:
Tytuł polski: 8
Tytuł oryginalny: 8
Reżyserzy: Jane Campion, Gael García Bernal, Jan Kounen, Mira Nair, Gaspar Noé, Abderrahmane Sissako, Gus Van Sant , Wim Wenders
Czas trwania: 100 min.
Kraj produkcji: Francja
Rok produkcji: 2008
„8″ stanowi zbiór filmów znanych reżyserów z całego świata, z których każdy miał za zadanie odnieść się do jednego z ośmiu Milenijnych Celów Rozwoju. Wśród twórców znajdują się takie osobistości jak Wim Wenders, Gus van Sant czy Jane Campion. Afrykę reprezentuje znakomity reżyser mauretański, Abderrahmane Sissako.
Jane Campion – nowozelandzka reżyserka, scenarzystka i producentka. Najbardziej znanym i nagradzanym jej filmem jest “Fortepian”, za który zdobyła Oskara i Złotą Palmę w Cannes.
Gael García Bernal – meksykański aktor, producent i reżyser. Grał między innymi u Pedro Almodovara w “El Mala Educaciòn”, a karierę międzynarodową zaczął po takich filmach jak “Amores Perros” czy “Dzienniki motocyklowe”, opowiadające o życiu Che Guevary.
Jan Kounen – holenderski reżyser, dokumentarzysta fotograf i scenarzysta. Jego dwa najbardziej znane filmy to kontrowersyjny “Dobermann” i “Blueberry”. Znany też jako twórca klipów muzycznych.
Mira Nair – indyjska reżyserka, pisarka, producentka. Uznanie przyniosły jej filmy “Salaam Bombay” (nominowany do Oskara), odważny “Kama Sutra” i “Monsoon Wedding”, za który zdobyła Złotego Lwa w Wenecji.
Gaspar Noé – argentyński reżyser. Jednym z jego najbardziej znanych filmów jest “Nieodwracalne” z 2002 roku, przedstawiający drastyczną scenę gwałtu.
Abderrahmane Sissako – mauretańczyk. Jego film “Heremakono: un attendant le bonheur” był pokazywany w Cannes w 2001 r. w ramach “Un certain regard”, a w 2003 r. zdobył główną nagrodę na FESPACO.
Gus Van Sant – amerykański reżyser, scenarzysta, fotograf, muzyk i pisarz. Zdobywca Złotej Palmy za film “Słoń”. Do jego najbardziej znanych obrazów należą: “Moje własne Idaho”, “Buntownik z wyboru”, “Drugstore Cowboy”, a ostatnio “Obywatel Milk”.
Wim Wenders – niemiecki producent, scenarzysta, aktor i reżyser. Dwukrotnie zdobył Złotą Palmę w Cannes za “Niebo nad Berlinem” oraz “Paryż, Teksas”. Wśród jego najbardziej znanych filmów znajdują się, m.in. “Million Dollar Hotel” czy “Buena Vista Social Club”.
500 LAT PÓŹNIEJ:
Tytuł polski: 500 lat później
Tytuł oryginalny: 500 Years Later
Reżyser: Owen Alik Shahah
Scenariusz: M.K. Asante Jr.
Zdjęcia: Owen Alik Shahah
Muzyka: Tunde Jegede & Ocacia
Obsada: dr Maulana Karenga, dr Francis Cress Welsing, Paul Robeson, Jr. Issac Ossei
Czas trwania: 106 min.
Kraj produkcji: Wielka Brytania / USA
Rok produkcji: 2005
Przestępczość, narkotyki, HIV/AIDS, kiepski poziom edukacji, kompleks mniejszości, bieda, korupcja, zły stan zdrowia i zacofanie są źródłem cierpień Afrykańczyków na całym świecie. Pięćset lat od początków niewolnictwa i kolonializmu, który po nim nastąpił, Afrykańczycy nadal walczą o swoje podstawowe prawo do wolności. Dlaczego?
Sfilmowany na pięciu kontynentach i w ponad dwudziestu krajach “500 lat później” to prawdziwa, opowiedziana z afrykańskiej perspektywy historia okrucieństwa, które odebrało kulturę i ojczyznę milionom Afrykańczyków. Film skomponowany jest jak patchwork: wiele różnorodnych tematów łączy się w jedną opowieść o cierpieniu. Ten sposób opowiadania historii przykuwa uwagę i czyni z filmu jeden z lepszych dokumentów o potomkach Afrykańczyków.
“500 lat później” zapisze się w annałach afrykańskiej historii jako udokumentowanie setek lat walki afrykańskiej diaspory o prawdziwą wolność i sprawiedliwość.
Nagrody:
Los Angeles Pan-African FF 2005 – najlepszy dokument
MFF Zanzibar 2007 – nagroda FIPRESCI
Owen Alik Shahadah – ur. w 1973 r. w Hanowerze. Reżyser, pisarz, fotograf i producent muzyczny. Artysta urodzony w Niemczech, wykształcony na Karaibach, w Wielkiej Brytanii i USA, jest przedstawicielem nowego pokolenia reżyserów z afrykańskiej diaspory. Tworzy filmy o wielowymiarowej afrykańskiej perspektywie na świat. Dowodem na to są filmy: “500 lat później”, “Our Story Our Voice” i “Motherland”.
Shahah jest przekonany, że Afrykańczycy powinni stworzyć afrykańską estetykę i zaadaptować ją do twórczości filmowej. Uważa, że film powinien być zsynchronizowany z muzyką, której rytm jest bardzo istotny dla jego wewnętrznej harmonii. Podkreśla również, że prawdziwie afrykańska sztuka powinna mieć wymiar społeczny.
LES ENFANTS DES AUTRES:
Tytuł polski: Cudze dzieci
Tytuł oryginalny: LES ENFANTS DES AUTRES
Reżyser: Oumar Nitiema
Scenariusz: Kodini A. Sanou
Zdjęcia: Jacques Kam, Issa Karantao
Muzyka: Kantala
Obsada: Alexandre Zango le Grande, Margerite Ouattara, Alidou Sawadogo
Czas trwania: 78 min.
Kraj produkcji: Burkina Faso
Rok produkcji: 2009
Traoré Pascal ma żonę i dziecko oraz przepiękny dom. Codziennie rano idzie do biura w ładnym garniturze i prowadzi swoją firmę. Wydaje się być porządnym człowiekiem, dobrym ojcem i mężem, uczciwym biznesmanem. Powoli odkrywamy, że nie jest taki nieskazitelny. Zaczynają pojawiać się rysy – chociażby piękna kochanka, która niszczy jego małżeństwo. Stopniowo dowiadujemy się coraz więcej o jego brudnych interesach. Pascal wysyła pracowników do wiosek, skąd zabierają dzieci pod pretekstem ich kształcenia. Ubodzy wieśniacy, w nadziei na polepszenie bytu swoich pociech, decydują się wysyłać potomstwo w świat. Jednakże one nigdy nie dojeżdżają do żadnej szkoły…
Oumar Nitiema – ur.1974 r. w Burkina Faso. Pisarz, aktor i reżyser. Nakręcenie “Cudzych dzieci” było planowane przez Nitiemę całe lata, ale z powodu braku pieniędzy minęło 10 lat zanim udało się zrealizować film. W 2006 roku wyreżyserował swój pierwszy film krótkometrażowy “Monsieur Traoré”, który stanowił wstępną wersję „Les Enfants des Autres”. Ponadto reżyser opublikował pięć powieści cieszących się dużą popularnością w jego rodzinnym kraju.
ESCAPE FROM LUANDA:
Tytuł polski: Ucieczka z Luandy
Tytuł oryginalny: Escape from Luanda
Reżyser: Phil Grabsky
Scenariusz: Phil Grabsky
Zdjęcia: Phil Grabsky
Muzyka: Bonga
Obsada: Alfredo Pedro Luis, Domingas Africana Mendes, Joana Ad[A]o Da Silva Miguel
Czas trwania: 71 min.
Kraj produkcji: Wielka Brytania
Rok produkcji: 2007
“Ucieczka z Luandy”, film Phil’a Grabsky’ego, to klasyczny przykład angielskiej szkoły dokumentu. Narratorami i bohaterami opowieści są trzej uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej w Luandzie, stolicy Angolii. Przez 71 minut towarzyszymy Alfredowi, Domingas i Joanie w edukacji, odwiedzamy ich rodziny, dowiadujemy się wiele o trudnościach oraz rzeczywistości politycznej i kulturowej ich kraju. Przez opowieści bohaterów przebijają problemy zniszczonej wojną Angolii – głód, dyskryminacja kobiet, korupcja i bieda. Jedynym azylem i odskocznią od szarej rzeczywistości jest szkoła muzyczna, której ukończenie daje nadzieje na lepszą przyszłość.
“To typowe dla Angoli: masz marzenie, a następnie musisz je zmienić” – mówi Joana, jedna z trójki bohaterów “Ucieczki z Luandy”. Mimo to okazuje się, że w wyniszczonej wojną stolicy marzenia mogą się spełnić. Poprzez naukę w Państwowej Szkole Muzycznej Joana, Alfredo i Domingas realizują własne plany życiowe. Każde z nich zmaga się z brakiem akceptacji otoczenia i swoich bliskich. Artyści postrzegani są w Angoli, gdzie przez 27 lat trwała wojna domowa, jako obywatele drugiej kategorii. Jednak, jak pokazują losy bohaterów, oprócz głodu, powszechnej biedy, korupcji i dyskryminacji, jest też miejsce na nadzieję. Dokument pozwala nam poznać Angolę z dwóch stron: szkolnej i uporządkowanej, której towarzyszą klasyczne kompozycje Mozarta, Mendelsohna i Debussy’ego; i życia codziennego wypełnionego wspomnieniami wojny przy akompaniamencie utworów legendarnego Bongi.
Nasza interakcja z bohaterami nie ogranicza się tylko do oglądania filmu. Przekazując pieniądze na projekt “Escape from Luanda” mamy okazję dać nadzieję angolańskim muzykom i może dzięki temu nie będą musieli zmieniać swoich marzeń.
Oficjalna selekcja:
MFF Montreal 2007
MFD Sheffield 2007
One World 2007
Phil Grabsky jest zdobywającym nagrody na międzynarodowych festiwalach dokumentalistą. Razem ze swoim studiem produkcyjnym, Seventh Art Productions z siedzibą w Brighton, robi filmy wyświetlane w kinach i telewizji. Pracował jako reżyser dla najważniejszych stacji telewizyjnych i jest autorem czterech książek.
W 2001 r. jego film „Muhammad Ali w oczach świata” odniósł ogromny sukces i był wyświetlany w ponad stu krajach. Jego kolejnym sukcesem był „Heavy Water: a film for Chernobyl”, oparty na nagrodzonym wielokrotnie utworze Mario Petrucciego „Heavy Water”. Film w urzekający i odkrywczy sposób opowiada historię ludzi, którzy przeżyli wybuch reaktora elektrowni atomowej.
Z okazji 250 rocznicy urodzin Mozarta Phil Grabsky nakręcił pierwszy w historii pełnometrażowy dokument o jego życiu – „In Search of Mozart”. Idąc za ciosem, podjął się reżyserii „In Search of Beethoven”. Obraz „The Boy who Plays on the Biddhas of Bamiyan”, sfilmowany w Afganistanie na przełomie 2002/2003 r. był wyświetlany w kinach i telewizji na całym świecie. Obecnie pracuje nad jego kontynuacją noszącą tytuł „The Boy Mir”. Dokument „Ucieczka z Luandy” został wyróżniony podczas trzech festiwali filmowych: World Film Festival w Montrealu, Sheffield International Documentary Festival oraz One World w Berlinie.
HOSPEDES DA NOITE i ACAMPAMENTO DE DESMINAGEM:
Tytuł polski: Nocni lokatorzy
Tytuł oryginalny: Hóspedes da Noite
Scenariusz i reżyseria: Licínio de Azevedo
Zdjęcia: Karl de Sousa
Muzyka: Chico António
Czas trwania: 53 min.
Kraj produkcji: Mozambique
Rok produkcji: 2007
Założony w 1953 roku Grande Hotel z 370 pokojami i wielkim basenem olimpijskim był dumą architektoniczną miasta Beira w Mozambiku. Kolonialna budowla, zafundowana miastu przez Portugalczyków, podupadła już 10 lat później i z czasem zamieniła w ruinę. Obecnie, niegdysiejszy kolonialny hotel zamieszkały jest nielegalnie przez ponad 3500 bezdomnych. Niektórzy mieszkają w Grande już od ponad 20 lat. Budynek pozbawiony jest prądu i bieżącej wody, a jednak tętni życiem. Wnętrza hotelu, jego korytarze, foyer czy piwnice ogarnięte przez wieczną ciemność, służą za lokale do życia.
Zadziwiająco optymistyczna i zarazem przejmująca opowieść o squattersach w Mozambiku..
Tytuł polski: Obóz saperski
Tytuł oryginalny: Acampamento de Desminagem
Scenariusz i reżyseria: Licínio de Azevedo
Zdjęcia: America Matola
Muzyka: Chico António
Czas trwania: 60 min.
Kraj produkcji: Mozambik
Rok produkcji: 2005
Wojna domowa w Mozambiku pozostawiła co najmniej kilkaset tysięcy min przeciwpiechotnych rozsianych po całym państwie. Kraj wszedł teraz w epokę największego prosperity w swojej krótkiej historii, ale pamięć o przeszłości pozostanie żywa i bolesna tak długo, jak długo uzbrojona ziemia o niej przypomina. Rozminowywaniem zajmują się głównie byli wojskowi, którzy podczas krwawego konfliktu walczyli po przeciwnych stronach. Często te same osoby, które były odpowiedzialne za stawianie min, teraz służą jako specjaliści w rozminowaniu. Dla części z nich ta praca bywa formą odkupienia, dla innych to alternatywa dla bezrobocia i bycia przestępcą. Nie należy mieć złudzeń – praca w obozach oznacza długą, wielomiesięczną rozłąkę z rodzinami i życie w prowizorycznych namiotach. Ci ludzie każdego dnia ryzykują własnym życiem i zdrowiem, a film jest rodzajem hołdu dla cichych bohaterów czasu pokoju.
Nagrody:
WECC (World Environmental Education Congress) 2006 – najlepszy dokument
MFF Afrykańskich i Latynoamerykańskich Milan 2005 – II nagroda
Environmental FF Torino 2005 – II nagroda
Licinio Azevedo – ur. 12 maja 1951 r. w Brazylii, mozambicki reżyser, scenarzysta i pisarz. W Mozambiku jest od 1975 roku pracując w Narodowym Instytucie Filmowym. W tym czasie był realizatorem obrazu i dźwięku, m.in. dla Jean-Luc Godard’a czy Roy’a Guerra. Przez pięć lat prowadził cotygodniowy program telewizyjny “Canal Zero – Channel Zero”. Jest współzałożycielem niezależnej mozambickiej firmy produkcyjnej Ebano Multimedia. Najbardziej znany reżyser swego kraju; wyreżyserował i wyprodukował liczne dokumenty, które zdobyły wiele nagród na międzynarodowych festiwalach. Wyprodukował i wyreżyserował kilka filmów pełnometrażowych dla telewizji, w tym “Disobediencia”. Wraz z Ebano Multimedia wyprodukował obraz “Terra Sonambula”, oparty na prozie renomowanego pisarza mozambickiego Mia Couto. Od 1999 roku przewodniczył Prêmio FUNDAC – Fundo Nacional da Cultura, czyli narodowemu funduszowi, którego celem jest rozwój lokalnej kinematografii. Napisał zbiór opowiadań na temat mozambickiej wojny o niepodległość. W 2008 opublikował powieść “The Train of Salt and Sugar”, która swobodnie miesza fakty i fikcję. Dzięki niej zdobył szerokie uznanie także poza granicami kraju.
Cdn.