Afrykanie nie dostają nagrody Nobla? Taki wniosek można byłoby wysnuć, poznając stan wiedzy Polaków na temat afrykańskich noblistów. A jednak jest inaczej.
16 laureatek i laureatów Nagrody Nobla pochodzi z Afryki. 6 kolejnych noblistów urodziło się w diasporze, poza kontynentem afrykańskim, w krajach Nowego Świata.
Kim byli i są nobliści z Afryki?
W 1960 roku Albert John Luthuli z Republiki Południowej Afryki, był pierwszym Afrykaninem, laureatem Nobla. Otrzymał pokojowego Nobla.
Rok 1978, Anwar Es Sadat, przywódca Egiptu, laureat pokojowego Nobla. Pochodził z egipsko-sudańskiej rodziny, chociaż jak sam podkreślał nie jest ani biały ani też całkowicie czarny.
1984, i kolejny pokojowy nobel dla Afryki, trafił do biskupa Desmonda Tutu z RPA.
Dwa lata później literackiego Nobla otrzymał Wole Soyinka z Nigerii. W 1988 roku literacki Nobel trafił do Egipcjanina, Naguiba Mahfouza. Kolejne dwa literackie Noble to Nadine Gordimer (1991) i John Maxwell Coetzee (2003) z RPA.
W 1993 roku najbardziej znany laureat Nobla z Afryki, Nelson Mandela, otrzymał nagrodę w kategorii „pokojowa”. Wraz z nim został nagrodzony Frederik Willem de Klerk.
Ahmed Zewail z Egiptu otrzymał Nobla w dziedzinie chemii (1999).
Kolejne pokojowe Noble trafiły kolejno do Kofiego Annana z Ghany (2001), Waangari Maathai z Kenii (2004), Mohammeda El Baradeia (2005) z Egiptu oraz do Ellen Johnson Sirleaf i Leymah Gbowee (2011) z Liberii.
Wśród noblistów są też osoby żyjące w diasporze. Pokojowe Noble zostały przyznane Ralphowi Bunche, Martina Luthera Kinga i Baracka Obamy. Literackie otrzymali Derek Walcott (1992) i Toni Morrison (1993). Natomiast Nobel w dziedzinie ekonomii powędrował w 1979 roku do Sir Arthura Lewisa.
Możesz nam pomóc mówić o Afryce bez uprzedzeń, udostępniając link do tego artykułu, lub obrazek, który znajdziesz na naszej fundacyjnej stronie w serwisie Facebook.
Możesz też przekazać nam swój 1% podatku. Wykorzystamy go na popularyzację Afryki w Polsce bez stereotypów. Nasz KRS 0000 313 745.
Obejrzyj nasz spot 1% z udziałem Stanisława Soyki i Ifi Ude.