Salegy – pop po malgasku

afryka.org Czytelnia Poznaj Afrykę! Salegy – pop po malgasku

Wyobraź sobie wyspę oddaloną o kilkaset kilometrów od wybrzeży Afryki. Teraz pomyśl o jej mieszkańcach. O ludziach, którzy przybyli z różnych stron świata. Z południowo-wschodniej Azji, arabskiego Wschodu, Afryki Wschodniej… Po nich przyszli piraci, Francuzi… Wszyscy przynieśli na wyspę coś swojego. W rezultacie powstał kulturowy kocioł, w którym powstał niezwykły smak malgaskiej muzyki. W jej łonie poczęło się salegy.

Najpierw tradycja

Zanim na wyspę dotarły fortepian i gitara, muzykujący Malgasze grali na tradycyjnych instrumentach. Jednym z bardziej popularnych był sześciostrunowy odpowiednik gitary, nazywany kabosy.

Malgaska muzyka i instrumenty, na których powstawała, różniły się od siebie w zależności od ludu i regionu wyspy. Antandroy i Bara tworzyli muzykę na lokanga, trzystrunowych skrzypcach. Na południu popularność zyskał marovany, drewniane pudło z zestawem strun po jego obu stronach. Aż 21 strun miała zrobiona z bambusa cytra nazywana valiha.

Oprócz instrumentów strunowych, równie znany stał się flet nazywany sodina. Jednak nagle, w świat tradycji wkroczyła współczesność. Pojawiła się gitara elektryczna.

Szczególnie znanym z muzycznej tradycji był region Tulear. To stamtąd pochodził malgaski mistrz gitary D'Gary, uznawany za równego innemu wirtuozowi gitary, tyle, że z Mali – Ali Farka Toure. Ale…

…zaczęło się od…

Po raz pierwszy świat usłyszał o muzyce z Madagaskaru w latach 50-tych XX wieku. Wtedy niezwykłą popularność zyskał Bouboul, pierwszy malgaski wykonawca, grający na gitarze elektrycznej. W następnym dziesięcioleciu, na francuskiej scenie muzycznej królowali Les Surfs. W ich utworach przeważał wpływ The Beatles i innych popularnych wykonawców tamtej epoki. Lata 70-te i kolejna zmiana, kiedy pojawił się zespół Mahaleo. W przeciwieństwie do innych grup ci najbardziej wykształceni muzycy na świecie grają do dzisiaj. W kolejnych latach przyszli Rossy, Ricky, Tarika, Tôty czy też Solo Miral. Wszyscy oni wpisują się na listę najbardziej znanych malgaskich wykonawców.

Salegy

Malgaski pop przyszedł na świat w północno-zachodniej części wyspy. Jednak najważniejsza była inwazja zewnętrzna. Importowano wszystko – od amerykańskiego rock’n’rolla po południowoafrykańską muzykę kwela i jive. Doszło do tego, że tradycja została zalana przez powódź obcych stylów. Jednak Madagaskar wytyczył własną ścieżkę, którą dotarł do tego co nazywamy salegy czyli malgaskim popem.

Salegy to muzyka taneczna. Jej początki są związane z miastami północnego wybrzeża wyspy. Majunga, Nosy Be i Antsiranana, wszędzie tam rozbrzmiewa afropop z Madagaskaru, w którym dominuje takt 12/8, a znawcy gatunku usłyszą w nim dźwięki muzyki popularnej z Mozambiku i Zimbabwe.

Gitara, syntezator, a czasami akordeon, to niezbędny skład kapeli grającej salegy. Zanim się pojawiły były malgaskie pieśni ludowe, śpiewane podczas uroczystości poświęconym księżycowi. Kiedy na wyspę dotarł pop i nowoczesne instrumenty, doszło do scalenia tradycji z nowoczesnością. Prawdziwa rewolucja i panowanie salegy rozpoczęły się w latach 50-tych i 60-tych ubiegłego stulecia.

W latach 70-tych lokalna wytwórnia płytowa Disco-Mad zaczęła wydawać single pionierów salegy. Wśród nich znaleźli się Jean Feddy, Abdallah, Jaojoby i Tianjama wraz ze swoją grupą Orchestre Liberty. Pomimo kryzysu w malgaskiej branży muzycznej, salegy grało się dalej. W późniejszych latach malgaski pop zaczął pojawiać się na płytach wytwórni Mars. Jednak znikł z radia i telewizji, rzadziej niż kiedyś rozpychając się w eterze i wypełniając telewizyjny ekran.

Do głosu doszła też młodsza generacja wykonawców salegy. Lego czy też Dr J.B. przyłączyli się do grona weteranów tego stylu. Większą rolę zaczęła też odgrywać współczesna muzyka kongijska i południowoafrykański pop.

Salegy nie umarło i wciąż żyje.

(kofi)

 Dokument bez tytułu