Kilka faktów o Ugandzie Idi Amina

afryka.org Czytelnia Afryka Inaczej Kilka faktów o Ugandzie Idi Amina

Film OSTATNI KRÓL SZKOCJI jest dziełem literackiej fikcji, ale jego tłem są jak najbardziej prawdziwe dzieje Ugandy pod rządami Idi Amina.

Film "Ostatni Król Szkocji" był okazją do przypomnienia sobie postaci Idi Amina, bezwzględnego dyktatora Ugandy. Jakkolwiek na jego potrzeby dokonano pewnej kompensacji czasu i dodano postacie fikcyjne (Nicholas Garrigan), wiele wydarzeń ekranowych miało miejsce w rzeczywistości. Oto niektóre z nich:

1925: Idi Awo-Ongo Ongoo z plemienia Kakwa przychodzi na świat pod Koboko w północno-zachodniej Ugandzie, ojciec jest rolnikiem.
Lata 30.: Idi jest wychowany w Bugandzie przez matkę. Zdobywa wyłącznie wykształcenie podstawowe, objawia talenty sportowe. Przechodzi na islam, zmienia nazwisko na Amin Dada.
1946: zostaje wcielony do King's African Rifles, brytyjskich sił kolonialnych stacjonujących w Ugandzie. Dwa lata później mianowany kapralem, do 1958 dowodzi plutonem.
1951: Zdobywa rozgłos zdobywając tytuł bokserskiego mistrza Ugandy w wadzie półciężkiej, który utrzymywał przez 9 lat.
1952: Objawia talenty przywódcze w trakcie tłumienia powstania Mau Mau w Kenii.
1961: Awansowany do stopnia podporucznika staje się jednym z dwóch rdzennych Ugandyjczyków w będących oficerami w służbie brytyjskiej.
1962: Dowodzone przez Amina oddziały dopuszczają się masakry w rejonie Turkany po kenijskiej stronie granicy. Władze odstępują od postawienia dowódcy przed sądem wojskowym.
1962: 9 X Uganda uzyskuje niepodległość, władzę przejmuje premier Milton Obote. Amin wyjeżdża do Izraela na szkolenie spadochroniarzy.
1964: Amin zostaje mianowany zastępcą dowódcy armii ugandyjskiej i dowódcą sił powietrznych.
1966: Pod pretekstem walki z korupcją Milton Obote zawiesza konstytucję, aresztuje połowę rządu i ogłasza się dożywotnim prezydentem. W tym samym czasie Amin zostaje bohaterem narodowym po pokonaniu w bitwie pod Mengo Hill króla zbuntowanego plemienia Bunganda. Później ogłasza, że kule się go nie imają.
1969: Po kilku zamachach na życie, zdenerwowany Obote usuwa Idi Amina z jego funkcji w armii.
1971: Amin przy udziale brytyjskim doprowadza do udanego zamachu stanu i obalenia Obote, co witane jest z nadzieją na początek nowej ery. Amin ogłasza się prezydentem, a jego program zostaje przyjęty entuzjastycznie w kraju i za granicą.
1971: Sześć tygodni po przejęciu władzy w więzieniu Kakindye w Kampali wybucha bomba zabijając 32 wojskowych przetrzymywanych w celi. Oblicza się, że pod koniec pierwszego roku sprawowania władzy wymordował 2/3 ugandyjskiej armii podejrzewanej o sprzyjanie Obote. Lojalność wobec nowego władcy mają zapewnić powołane do życia szwadrony śmierci.
1972: Amin wydala z Ugandy całą populację azjatycką, chcąc Ugandy będącej ojczyzną Czarnych. Ponad 50 tys. rodzin hinduskich i pakistańskich musi w ciągu trzech miesięcy opuścić kraj, pozostawiając na miejscu niemal cały swój dobytek.
1972: W wyniku kampanii przeciwko domniemanym przeciwnikom politycznym Amina zostają zgładzone setki tysięcy osób, w tym urzędnicy rządowi i członkowie parlamentu, przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości i wykładowcy uniwersyteccy oraz dziennikarze.
1972: Wielka Brytania i Izrael wstrzymują pomoc dla Ugandy. Amin zwraca się w stronę Libii pułkownika Kadafiego oraz ZSRR.
1973: USA zamyka swoją ambasadę w Ugandzie.
1974: Ciało Kay Amin, drugiej żony Idi Amina, zostaje znalezione poćwiartowane w samochodzie jej kochanka, którego wkrótce potem otruto. Nigdy nie udało się wyjaśnić do końca okoliczności tego zdarzenia.
1975: Dzięki swej popularności w Afryce Amin zostaje przewodniczącym OJA.
1976: Samolot Air France lecący z Aten do Paryża, porwany przez propalestyńskich terrorystów, ląduje za przyzwoleniem Amina w Entebbie. Amin próbuje negocjować w sprawie zakładników, ale jego rozmowy z porywaczami przerywa brawurowa akcja komandosów izraelskich 4 lipca 1976 roku. W trakcie operacji ginie troje zakładników, w tym krewna ambasadora brytyjskiego w Izraelu. W odpowiedzi rząd brytyjski zrywa stosunki dyplomatyczne z Ugandą.
1978: Aby odwrócić uwagę armii od postępującej inflacji i domniemanego spisku na własne życie, Amin doprowadza do agresji na sąsiednią Tanzanię.
1979: Zwycięska armia tanzańska zajmuje Kampalę. Amin ucieka do Libii, zabierając cztery żony, 30 kochanek i dwudziestkę dzieci. Po krótkim pobycie w Iraku osiedla się w Jeddah, w Arabii Saudyjskiej.
1980: Powraca do władzy Milton Obote, ale jego rządy są równie krwawe jak Amina. Na północy kraju wybucha wojna domowa.
1986: Prezydentem Ugandy zostaje Yoweri Museveni, który w latach 70. musiał opuścić kraj. Rozpoczyna się dzieło odbudowy.
1989: Idi Amin bezskutecznie próbuje powrotu do Ugandy, ale zostaje zawrócony do Arabii Saudyjskiego z Kinszasy.
2003: Idi Amin umiera na niewydolność nerek w Arabii Saudyjskiej.

(cinepix)

 Dokument bez tytułu