Jackie Robinson, czyli afroamerykańska legenda

afryka.org Czytelnia Afryka Inaczej Jackie Robinson, czyli afroamerykańska legenda

Ten niezwykły baseballista utorował drogę Afroamerykanów do tej dyscypliny sportowej, która jest symbolem Stanów Zjednoczonych. Jack Roosevelt “Jackie” Robinson, pierwszy zawodnik w najważniejszej lidze baseballu, doprowadził do zakończenia segregacji rasowej na boisku. Robinsona uważa się za jedną z kluczowych inspiracji w walce o prawa afroamerykańskiej społeczności w Ameryce. Do dziś kojarzy się również ze swoim baseballowym numerem, 42.

Robinson urodził się w 1919 roku, w Cairo, w stanie Georgia, w rodzinie rolników. Był najmłodszym z pięciorga dzieci w rodzinie. Drugie imię, Roosevelt, otrzymał na cześć byłego prezydenta USA. W 1920 roku Robinsonowie przenieśli się do Pasadeny w Kalifornii, po tym jak ojciec odszedł od rodziny. Jackie dorastał w ubogiej rodzinie, a na barkach jego matki spoczywała troska o dzieci.

Po tym, jak rozpoczął naukę w John Muir High School, zaczął interesować się sportem. Uprawiał wtedy kilka dyscyplin sportowych, w tym baseball. Sportowa pasja towarzyszyła mu również w Pasadena Junior College. Oprócze baseballu, koszykówki i piłki nożnej, skakał również w dal. To w Pasadenie doszło do pierwszego incydentu na tle rasowym, kiedy Robinson stanął w obronie swojego afroamerykańskiego przyjaciela, zatrzymanego przez policję i został skazany na karę dwóch lat w zawieszeniu.

W 1939 roku Robinson trafił na Uniwersytet Kalifornijski (UCLA). Jednak główne sukcesy osiągał w skoku w dal, a gra w baseball wychodziła mu najgorzej. Na UCLA Robinson poznał swoją przyszłą żonę, Rachel Isum. Tuz przed przystąpieniem USA do drugiej wojny światowej grał w piłkę nożną.

W następnym roku został powołany do wojska. Trafił do szkoły oficerskiej wraz z kilkoma innymi czarnymi żołnierzami. Służył m.in. w 761 batalionie czołgów, ale nigdy nie został wysłany na front, za swoją niesubordynację wobec segregacji rasowej w wojsku – odmówił jazdy autobusem na tylnym siedzeniu.  Służył do listopada 1944 roku, po czym przeszedł do cywila.

Po krótkim okresie pracy w Sam Houston College, otrzymał ofertę gry w czarnej lidze baseballowej – Kansas City Monarchs. Już w pierwszym sezonie przyciągnął zainteresowanie zespołów grających w Major League Baseball (MLB). Był zaproszony na testy do Boston Red Sox, ale w czasie gry został zwyzywany. W końcu został przyjęty do Montreal Royals, po tym, jak obiecał, że nie będzie zwracał uwagi na rasistowskie ataki pod jego adresem.  W ten sposób Robinson został pierwszym czarnym graczem w międzynarodowej baseballowej lidze od lat 80. XIX wieku.

W 1946 roku w czasie treningów na Florydzie, wraz ze swoim zespołem, grającym w minor league, znów zetknął się z rasizmem. Nie mógł zamieszkać w hotelu z białymi graczami. Jednak oprócz problemów, Robinson mógł liczyć na coraz większe zainteresowanie swoją osobą. Przyciągał tłumy, i zagrał w meczu z Dodgersami, siostrzaną drużyną, występującą w MLB.

W 1947 roku Robinson został ogłoszony graczem Dodgersów w najważniejszej lidze. Na mecze z jego udziałem przychodziły rekordowe tłumy widzów. W samej drużynie nie wszyscy jednak akceptowali obecność czarnego gracza. Robinson postanowił nie poddać się presji, i zamiast zdecydowanej reakcji, grać jak najlepiej, żeby dowieść swojego prawa do gry wspólnie z białymi baseballistami. W efekcie, już w następnym roku, do ligi zaczęło trafiać coraz więcej czarnych zawodników. Wkrótce Robinson stał się jednym z najlepiej opłacanych graczy. Powstał nawet film biograficzny, w którym Robinson zagrał samego siebie. Baseballową karierę zakończył w 1956 roku. W okresie, kiedy grał w lidze, jak i później Robinson nie był wyłącznie sportowcem. Dzięki swojej medialności podnosił w debacie publicznej problem segregacji i rasizmu.

Po odejściu na sportową emeryturę, Robinson, w wieku 37 lat, miał już zdiagnozowaną cukrzycę. Wpłynęło to negatywnie na jego stan zdrowia. W 1965 roku został pierwszym ekspertem w ABC, zajmującym się telewizyjnym komentowaniem MLB. Zrobił też karierę w biznesie, obejmując ważne stanowiska w świecie amerykańskich korporacji.

Choroba sprawiła, że zmarł stosunkowo wcześnie, w 1972 roku, w rezultacie ataku serca. Pozostawił po sobie legendę, która trwa do dziś.

Najnowszy film o Robinsonie, “42” obejrzymy już w czwartek, 27.02, w ramach przeglądu Afro-Ameryka 2014 w KINO.LAB w Warszawie. Dołącz do wydarzenia. Będzie to polska premiera kinowa.

Paweł

 Dokument bez tytułu