To był jeden z tych przyjemnie upalnych dni, kiedy po burzy wyszło słońce, a powietrze przestało być na chwilę lepkie. Miałem zrobić zdjęcia zespołowi liberyjskich uchodźców, przebywających w obozie Buduburam w Ghanie. Bez przygotowania, bez sceny, spontanicznie. Morris zaczął śpiewać.
Buduburam nie był obozem, jaki znamy z obrazków organizacji pomocowych. Buduburam stał się domem Liberyjczyków, wygnanych niestabilną sytuacją, na obczyźnie. Był liberyjskim miastem na ghańskim terytorium. Ghana była wtedy ich drugim domem. Nie byli mile widzianymi gośćmi przez Ghańczyków. Jednak nie mieli wyjścia. Wtedy wciąż nie mieli, gdzie wracać. Był rok 2001. Musiało jeszcze upłynąć sporo czasu, aby doszło do długo oczekiwanych zmian w Liberii.
Zespół Kpamegbo – w tłumaczeniu dosłownym “pomóż sam sobie” – powstał z inicjatywy Christiny van Opzeeland. Kpamegbo miał nagrać płytę. Zebrać fundusze, wypromować siebie. Czworo artystów, którzy w dniu wypełnionym ciężką fizyczną pracą, znaleźli też czas na to, żeby przygotować zbiór ośmiu piosenek.
O czym śpiewali? Rodzina, porzucone dzieci, wojna. Ktoś powie od razu, że to tematy, których można przecież spodziewać się po uchodźcach z Liberii. O czym innym mają śpiewać? A jednak udało się zaśpiewać o tym w sposób pełen uczuć, wygranych w rytmie wielkiej nadziei. Miłość, braterstwo, wzajemny szacunek. Uchodźczy apel.
Wśród muzyków rozsiadły się dzieci, które pracowały przy załadunku na pobliskich targach i parkingach. „Taczkowi chłopcy” – tak ich nazywano. Często sieroty, często bezdomni. A jednak. Nie było tego smutku, któremu tak łatwo się można poddać. Była radość, wspólna chwila, wspólnota.
Powstała seria zdjęć. Powstała płyta. Nagraniami z tej płyty dzielę się z Wami. Upubliczniajcie, dzielcie się z innymi.
Nie znam dalszych losów zespołu. Jednak to spotkanie chciałbym uwiecznić, publikując ten krótki tekst. Z nadzieję, że Morris Haynes – wokal, Eddie Yoke – gitara, Gbor Dalor – gitara basowa i Samuel Taylor – perkusja, mają się dobrze. I tak jak kiedyś udało mi się odnaleźć przez wpis w Internecie Mokpoko Draviego, odtwórcę roli Jumbo w „Cafe Pod Minogą”, tak może teraz odnajdą się ludzie z Kpamegbo.
Zawdzięczam im to, że powstały polskie projekty. Afryka.org, „Afryka Inaczej” i kolejne. To był rok 2001. Dziś mamy rok 2015. Minęło już 14 lat, a muzyka Kpamegbo towarzyszy mi do dziś.
Paweł Średziński
Posłuchaj piosenek Kpamegbo.
Pobierz, udostępnij i słuchaj. Dziel się z innymi, linkując do tego artykułu. Utwory nie mogą być przedmiotem komercyjnego obrotu. Wszelkie komercyjne wykorzystanie możliwe wyłącznie po wcześniejszym kontakcie z autorem tego artykułu – info@afryka.org