Antananarivo albo Tana – obie nazwy są używane, przy czym druga przez samych Malgaszów – to dom dla ponad miliona ludzi. Tana jest związana z historią ludu Merina, który w XIX wieku przejął kontrolę nad całym Madagaskarem. Dziś pełni rolę stolicy „ósmego kontynentu” i tam rozstrzygają się losy państwa i wyspy.
Antananarivo jest nazywane miastem „tysiąca wojowników”. Ma to związek z malgaską historią. Kiedy w XVII wieku król Andrianjaka wezwał swój lud Merina do zajęcia dwunastu świętych wzgórz – Ambohitratrimo, Ambohimanga, Ilafy, Alasora, Antsahadita, Ambohimanambony, Antananarivo, Ambohitrabiby, Namehana, Ambohidrapeto, Ambohijafy, Ambohimandranjaka – w miejscu, gdzie dziś znajduje się stolica Madagaskaru, zostało zakwaterowanych tysiąc wojowników. Stanowili oni straż przyboczną króla. Ci sami wojownicy zajęli wzgórze Analamanga, na którym z czasem powstał królewski pałac – Rova. Obecnie Rova to najwyższy punkt w całej Tanie, sięgający 1400 metrów n.p.m.
Wraz z podporządkowaniem sobie Madagaskaru, królowie Merina uczynili z Tany stolicę swojego państwa. Obecną nazwę miasto zawdzięcza księciu Ramboasalama (1787-1810), znanemu później jako król Andrianampoinimerina, którego mottem było słynne stwierdzenie „Morze jest granicą mojego pola ryżowego” (uprawa ryżu to jedno z tradycyjnych zajęć Merina). To dzięki niemu Tana zyskała stołeczny charakter (1794), a Merina przejęli kontrolę nad wyspą.
Zwrot w dziejach Antananarivo nastąpił wraz z pojawieniem się Francuzów. W 1894 roku wojska francuskie ostrzalały królewski pałac. 30 grudnia 1895 roku do Tany wkroczyli kolonialni żołnierze.
Francuzi zmienili nazwę Antananarivo na Tananarive i kompletnie przebudowali dawną stolicę królestwa Merina. Francuska administracja kolonialna rozpoczęła swoją działalność od utworzenia szkoły medycznej, Instytutu Pasteura i Akademii Malgaskiej. Przeprowadziła też reformę edukacji, zakazując używania malgasakiego w szkołach. W okresie rządów kolonialnych rosła liczba mieszkańców Tany. 43 tysiące osób w 1899 roku, 48 tysięcy, w tym 528 Francuzów w 1900 roku, aby osiągnąć 100 tysięcy w 1930.
Przez prawie sześćdziesiąt lat, o tym, kto rządzi miastem decydowali Francuzi. Dopiero w 1956 roku merem Tananarive został po raz pierwszy Malgasz, Stanislas Rakotonirina. W niepodległym już państwie (od 1960 roku) Tana stała się miejscem demonstracji i strajków, tyle, że wymierzonych już nie w francuskie, lecz malgaskie władze.
Tana to miasto położone na wzgórzach i w dolinach. Charakterystyczne jest to, że stare domy przetrwały a tych pierwszych, zaś nowe budowane są w tych drugich. W 1999 roku, kiedy merem stolicy został Marc Ravalomanana, obecny prezydent Madagaskaru, w mieście zaczęły się wielkie porządki – dotąd uchodziło ono za brudne i pozbawione dobrych ulic.
Obecnie najbardziej popularną dzielnicą Tany jest Analakely. Szczególnie w soboty staje się ona ulubionym miejscem mieszkańców miasta, którzy spacerują po jej ulicach. Równie interesujące są zoma (w języku malgaskim zoma oznacza piątek) czyli targi. Obecnie znajdują się one w kilku miejscach, a jednym z najbardziej znanych jest Soarano.
Dziś o przeszłości Tany przypomina wzgórze, górujące nad miastem. Znajduje się na nim wspomniany już pałac królewski, a właściwie to co po nim zostało. Pomimo, że królowie Merina nie rządzą już na Madagaskarze, to historia związana z ich panowaniem na stałe wpisała się w krajobraz Antananarivo. To w miejskim herbie przetrwała legenda o założeniu malgaskiej stolicy i tysiącu wojowników, ponieważ znalazło się w nim szczególne zdanie – "Ny arivo lahy tsy maty indray andro" (Tysiąc mężczyzn nie umrze w ciągu jednego dnia).
(kofi)