W 1938 roku powstał 34. film Oscara Michaeaux, jeden z najbardziej kontrowersyjnych w jego dorobku. Skrytykowany przez Afro-Amerykanów, pocięty cenzorskimi nożycami. Był nim “God’s Step Children”.
Micheaux tworząc swoje filmy ukazywał modelowego przedstawiciela afro-amerykańskiej społeczności, który miał być jej przyszłością. Wskazywał też na przyczyny potencjalnych niepowodzeń Afro-Amerykanów w ich dążeniu do poprawy swojego położenia w społeczeństwie amerykańskim. W “God’s Step Children” postawił kontrowersyjną diagnozę: Czarnym Amerykanom, w zostaniu równorzędnymi partnerami i konkurentami z białymi, przeszkadza kompleks koloru skóry. W opinii Micheaux pragnienie bycia białym, miało wiązać się ze skoncentrowaniem na niestotnym elemencie międzyrasowych stosunków.
To dlatego w filmie z 1938 roku pojawiła się Naomi, która to pragnienie nie tylko uoasabiała, ale była jednocześnie tym złym duchem “bieli”, wprowadzającym zamieszanie wśród Afro-Amerykanów. Po raz pierwszy poznajemy ją jako małe dziecko o jasnej skórze, oddane przez matkę czarnej wdowie. Pod jej opieką dziecko dorasta i śledzimy jej okres nauki w szkole. To wtedy Naomi z racji swojego wyglądu chce zostać białą dziewczynką, a później, kiedy jej się to nie udaje, neguje swoją afro-amerykańską tożsamość.
Obok Naomi pojawia się jej przybrany brat, Jimmie, człowiek sukcesu, który uosabia samego Micheaux. Reżyser powtórzył zresztą w tym filmie wątki autobiograficzne. Od pracy na kolei, po zakup za zaoszczędzone pieniądze farmy, wszystko to przypomina nam życiorys reżysera. Jednak w życiu Jimmiego pojawia się znowu jego przybrana siostra, która po latach edukacji z dala od rodziny, doprowadza do ponownego pojednania z rodziną. Naomi nie tylko przeprasza, ale też zakochuje się w Jimmiem. W rezultacie nie wychodzi jednak za mąż za brata, z którym nie łączą ją więzy krwi. Naomi wciąż nie może też pogodzić się ze swoim zaszeregowaniem do czarnej społeczności. Wewnętrzny dramat, który jej towarzyszy, doprowadza do samobójczej śmierci. Jednym z najważniejszych ujęć tego filmu jest scena, w której Naomi przygląda się przez okno swojej afro-amerykańskiej rodzinie, szczęśliwie spędzającej czas. Sposób sportretowania tej rodziny jest kolejnym zabiegiem Micheaux, służącym promocji idealnego modelu, dzietnej, średnio-zamożnej rodziny.
Micheux został skrytykowany również za ten film. W opinii afro – amerykańskiej krytyki film utrwalał stereotypowe postrzeganie rasy. W dialogach znajdą się słowa krytykujące część Afro-Amerykanów, którzy nie ryzykują z wrodzonej bezradności. Micheaux, biorąc siebie za wzór, jak zwykle chciał przekazać widzom, że czarny Amerykanin może osiągnąć wszystko, ale wszystko zależy od jego ambicji i woli. Film “God’s Step Children” został nie tylko skrytykowany, ale też ocenzurowany. Najprawdopodobniej w jego oryginalnej wersji znajdowało się więcej scen, w których Naomi uczy się nienawidzić czarną społeczność, a później daje dowód swojej rozwiązłości.
ps
Film można obejrzeć dziś na 2. Przeglądzie Afro-Ameryka 2011. Przeczytaj więcej!