6 marca Ghana obchodzi 50-lecie niepodległości.
Na terenie dzisiejszej Ghany już w średniowieczu istniało kilka państw założonych przez plemiona Akan. Na wybrzeżu rządziły ludy Fanti i Ga. W głębi kraju funkcjonowało silne państwo Aszantów ze stolicą w Kumasi.
W XV wieku mieszkańcy wybrzeży dzisiejszej Ghany weszli w kontakt z Portugalczykami, którzy założyli tutaj pierwsze forty – Elmina. Pocżątkowo europejskich przybyszy przyciągało złoto i kość słoniowa, jednak szybko przestawili się na handel żywym towarem.
W 1874 roku Brytyjczycy proklamowali powstanie kolonii – Złotego Wybrzeża. Ale nawet wtedy ich wpływy sięgały zaledwie do 100 kilometrów w głąb lądu, ponieważ północne królestwo Aszantów opierało się brytyjskiej dominacji. Ostatecznie i ono uległo Brytyjczykom, włączone do brytyjskiego protektoratu w 1902 roku.
Ruchy antykolonialne oraz dążenia niepodległościowe ukształtowały się w latach 40-tych XX wieku. Swoją działalność rozpoczął po powrocie ze studiów w Stanach Zjednoczonych Kwame Nkrumah, głoszący ideę panafrykanizmu, z którą zetknął się za oceanem i w Londynie.
W rezultacie w 1957 roku powstało pierwsze (zdekolonizowane) niepodległe afrykańskie państwo. 6 marca Nkrumah wypowiedział swoje słynne zdanie:
Ghana, nasz ukochany kraj, jest wolny na zawsze! Niepodległość Ghany pozostaje bez znaczenia, dopóki wolny nie zostanie cały afrykański kontynent!
Nkurmah został pierwszym prezydentem kraju. Przykład Ghany pociągnął za sobą inne afrykańskie państwa. Jednak fenomen Złotego Wybrzeża polegał na pokojowym przechodzeniu spod rządów kolonialnych do niepodległości.
(mj, ps)